Tokom analize mumificiranih ostataka muškaraca iz Sudana uočene su verske tetovaže iz 7. veka.

U blizini srednjovekovnog manastira Gazali otkriven je grob pokojnika sa religioznim tetovažama.

Manastir Gazali, smešten u Sudanu, okružen je zidinama i sadrži dve crkve i zajedničke stambene objekte, poput trpezarije i konaka. Život u manastiru trajao je od 680. do 1275. godine.

U blizini manastira nalazi se naselje, topionica gvožđa i četiri groblja. Groblje 2 pripada monaškoj zajednici, dok se groblje 3 naslanja na naselje i naizgled ga je koristila ova zajednica. Korišćenje groblja 4 ostaje nejasno. Groblje 1, zapadno od manastira, verovatno je korišćeno za ad sanctos sahrane — sahrane u blizini lokaliteta od verskog značaja.

Iskopavanja u Gazaliju su prvobitno sprovedena 1950-ih, a potom između 2012. i 2017. godine od strane poljskog centra za arheologiju Mediterana, Univerziteta u Varšavi i u saradnji sa Nacionalnom korporacijom za antikvitete i muzeje Sudana i Katar-Sudanskim arheološkim projektom.

Na stopalu uočene verske tetovaže

Tokom analize ljudskih ostataka 2023. godine, koji su delimično prirodno mumificirani zbog klime u Sudanu, uočeno je nešto posebno na stopalu jednog pokojnika. Muškarac je bio sahranjen na groblju 1 (Ghz 1-002) između 667. i 774. godine, a imao je između 35-50 godina.

Njegovo telo bilo je umotano u pokrov i pohranjeno u ispruženom položaju na leđima.

Otkrivena je tetovaža na njegovom stopalu, što je retko za srednju Nubiju iz tog perioda. Verske tetovaže su uočene pod različitim spektrima svetlosti, što je omogućilo istraživačima da ih bolje istraže i interpretiraju. Tetovaže su pokrivale gornju površinu stopala i sadržala su grčka slova chi (X) i rho (P), postavljene iznad hristograma, praćeni alfa (A) i omega (Ω ili ω), simbolizujući hrišćansku veru ovog pokojnika.

Tetovaže religioznih ljudi

Verske tetovaže na telu ovog muškaraca su tek drugi zabeležni primer tetoviranja iz srednjovekovne Nubije. Prvi primer, monogram Arhangela Mihaila (MIXAHΛ), pronađen je na butini jedne žene.

„Tetovaže i sahranjivanje ovog muškarca  na groblju 1 dalje ukazuje da je ovo groblje možda sadržalo sahrane religiozno pobožnih ljudi koji su želeli da budu sahranjeni ad sanctos“ pišu autori u časopisu Antiquity.

Tetovaže su bile privatni znak vere, povezane sa hodočašćem. Mesto tetoviranja izgleda promišljeno i namerno, podržavajući ideju da su tetovaže predstavljale otelotvorenje hrišćanske vere.

Inače, o ovoj temi smo izvestili i pre izlaska rada: Tetovaža Hrista na ostacima čoveka iz 7. veka