Pronađena drevna srebrna amajlija koja je prepoznata kao najstariji fizički dokaz hrišćanstva u severnoj Evropi.

Drevna srebrna amajlija otkriven u Frankfurtu pomera istoriju hrišćanstva u regionu za 50 do 100 godina. Srebrna amajlija pronađena je 2018. na severozapadu Frankfurta u rimskom grobu iz 3. veka.

Reč je o maloj, tankoj i urolanoj srebrnoj foliji, veličine samo 3,5 cm. Na njoj je ugraviran misteriozni natpis.

Stručnjaci se slažu da će ovih 18 redova u velikoj meri obogatiti dosadašnja istraživanja širenja hrišćanstva i kasnog perioda rimske vladavine desno od Rajne. Natpis je dešifrovan zahvaljujući najnovijoj tehnologiji kompjuterske tomografije. To pokazuje da je nosilac amajlije očigledno bio pobožni hrišćanin, što je neobično za ovo vreme.

Prvi hrišćanin severno od Alpa živeo je u Frankfurtu.

Ono što je posebno je kod ovog otkrića jeste starost nalaza. Grob u kome je pronađena amajlija datira između 230. i 270. godine. Tako rani, autentični dokazi o hrišćanstvu severno od Alpa nikada ranije nisu postojali. Svi nalazi su mlađi najmanje 50 godina, navodi se u saopštenju.

Postoje istorijske reference o prvim hrišćanskim grupama u Galiji, a možda i u rimskoj provinciji Gornja Germanija krajem 2. veka. Međutim, pouzdani dokazi o hrišćanskom životu u severnim alpskim oblastima Rimskog carstva uglavnom datiraju iz 4. veka nove ere.

Natpis na amajliji

Na srebrnoj amajliji iz Frankfurta nalazi se sledeći natpis:

(U ime?) Svetog Tita.

Sveti, sveti, sveti!

U ime Isusa Hrista, Sina Božijeg!

Gospodar sveta

opire se [snagama?]

svi napadi(?)/neuspesi(?).

Bog(?) daje

ulazak u blagostanje.

Da li ovo sredstvo spasenja(?) zaštiti

čovek koji

predaje se volji

Gospoda Isusa Hrista, Sina Božijeg,

od pre Isusa Hrista

svako koleno se klanja: oni na nebu, oni na zemlji

i one

pod zemljom i svaki jezik

ispoveda (Isus Hristos).

Ono što je neobično je da je natpis u potpunosti napisan latinicom. „To je neuobičajeno za ovo vreme. Ovakvi natpisi na amajlijama obično su pisani na grčkom ili hebrejskom“, objašnjava dr Markus Šolc. Tekst je takođe veoma sofisticiran, a autor je morao biti vešt pisar.

• Arheolozi su otkrili najraniji dokaz hrišćanstva na teritoriji Bugarske
• Jonin sarkofag – svedok ranog hrišćanstva na teritoriji današnjeg Beograda

Ono što je takođe neobično jeste da natpis ne spominje nijednu drugu veru osim hrišćanstva. Obično, sve do 5. veka, amajlije od plemenitih metala ovog tipa sadrže mešavinu različitih vera. Često se mogu naći elementi iz judaizma ili paganskih uticaja.

„Ali u ovoj amajliji se ne pominju ni Jahve, svemoćni Bog judaizma, ni arhanđeli Rafael, Gavrilo, Mihailo ili Suriel, niti se pominju bilo koji od Izraelovih predaka kao što su Isak ili Jakov. I takođe nema paganskih elemenata kao što su demoni. Amulet je čisto hrišćanski“, piše u saopštenju.