Pronađeno je 120 dodekaedara širom Rimskog carstva. Sada je pronađen još jedan misteriozni rimski predmet u Belgiji.

Prvi dodekaedar pronađen je 1739. godine. Od tada je pronađeno najmanje 116 sličnih predmeta u Austriji, Belgiji, Francuskoj, Nemačkoj, Mađarskoj, Luksemburgu, Holandiji, Švajcarskoj, Ujedinjenom Kraljevstvu i jedan u Srbiji.

Ovoj kolekciji se sada pridružuje još jedan iz Belgije. Zapravo je reč o fragmentu dodekaedra. Uz pomoć detektora metala, amater istraživač je pronašao fragment misterioznog bronzanog artefakta starosti oko 1.600 godina.

Predmet je izuzetno redak i sada je doniran Galo-rimskom muzeju u Tongerenu gde će biti izložen. To je tek drugi dodekaedar koji se nalazi u Flandriji, prema Agenciji za nasleđe Flandrije, a treći u Belgiji.

Dodekaedri se sastoje od dvanaest petougaonih lica sa kružnim otvorima. Dodakaedar je misteriozni predmet napravljen tehnikom izgubljenog voska. Na njegovim uglovima se inače nalaze manje loptice, koje su možda imale neku funkciju. Obično se dodekaedri datuju od 1-5. veka nove ere.

Misteriozni dodekaedri

Zagonetni dodekaedri još uvek zbunjuju arheologe i istoričare. Tokom godina, razmatrane su mnoge hipoteze o funkciji ovih stranih objekata. Ali konačnog objašnjenja nema. Ipak, sve je više dokaza da dodekaedri možda nisu bili praktični objekti, kao što su merni instrumenti. Poznati primerci su previše različiti po dimenzijama i detaljima za tu namenu.

Prema nekim arheolozima, njihov značaj verovatno treba tražiti u magijsko-religijskoj sferi. Ovo se može objasniti time što je značajan broj dodekaedara pronađen u grobovima. Takođe, ne postoji nijedan pisani zapis o dodekaedarima.

Zanimljivo je da se dodekaedri uopšte ne javljaju u oblasti oko Sredozemnog mora i južno od njega. Na kraju krajeva, većina primeraka se nalazi u severozapadnim delovima Rimskog carstva. Oblasti koje se poklapaju sa područjem gde su bili Kelti. Zbog toga se ponekad nazivaju i galo-rimskim dodekaedrima. Oni se razlikuju po detaljima i veličini. Većina je veličine između 4,5 i 8,5 centimetara.

Novootkriveni dodekaedar

Fragment nedavno otkriven u Limburgu bio je dodekaedar veličine 5 do 6 cm. Arheolozi su pronašli tragove popravke na fragmentu. Na osnovu površina loma, sumnjaju da je ovaj dodekaedar možda bio slomljen tokom rituala još u rimskom periodu. Ali što je još važnije, zahvaljujući pravilnom istraživanju uz pomoć detektora metala, arheolozi prvi put znaju tačnu lokaciju rimskog dodekaedra u Flandriji. I to otvara vrata za dalja istraživanja.

Upotreba detektora metala podleže posebnim propisima u Flandriji. Korisnici zahtevaju priznanje od nepokretne baštine i dužni su da prijave svoje arheološke nalaze radi eventualnog daljeg istraživanja.

---