Nedavno arheološko otkriće u drevnoj Ninivi donelo je spektakularne rezultate – arheolozi su pronašli monumentalni reljef iz doba Asirskog carstva, čime su dodatno osvetlili umetničke i religijske aspekte ove moćne civilizacije.

Tim sa Univerziteta u Hajdelbergu koji je vršio iskopavanja u Iraku došao je do spektakularnog otkrića. U prestonoj sobi Severne palate kralja Ašurbanipala u drevnom gradu Ninivi, otkrili su velike delove monumentalnog reljefa koji prikazuje vladara Asirskog carstva iz 7. veka pre nove ere, zajedno sa dva važna božanstva i drugim figurama.

Impresivan reljef

Reljef je isklesan na masivnoj kamenoj ploči dužine 5,5 metara i visine 3 metra, a težine približno 12 tona. Nalaz je izvanredan za istraživače ne samo zbog svoje veličine, već i zbog prikazanih scena, piše u saopštenju.

• Prvi arheološki dokazi biblijske bitke na Megidu
• Vavilonski kralj Nabonid smatra se prvim arheologom?
• Najstariju društvenu igru izmisli su nomadi

„Među mnogim reljefnim prikazima asirskih palata koje poznajemo, nema prikaza glavnih božanstava“, navodi šef iskopavanja u Severnoj palati, prof. dr Aron Šmit iz Instituta za praistoriju, protoistoriju i arheologiju drevnog Bliskog istoka.

Drevni grad Niniva, koji se nalazi u blizini modernog iračkog grada Mosula, smatra se jednim od najvažnijih gradova Severne Mesopotamije i, pod kraljem Senaheribom, postao je prestonica Asirskog carstva krajem 8. veka pre nove ere. Od 2022. godine, Aron Šmit i njegov tim istražuju humku Kujundžik u centralnom sektoru Severne palate koju je sagradio kralj Ašurbanipal.

Iskopavanja se sprovode u okviru projekta Hajdelberg Niniva, započetog 2018. godine pod rukovodstvom prof. dr Stefana Maula sa Odeljenja za jezike i kulture Bliskog istoka na Univerzitetu u Hajdelbergu. Krajem 19. veka, britanski istraživači su prvi istražili Severnu palatu drevne Ninive i otkrili velike reljefe, koji su sada izloženi u Britanskom muzeju u Londonu.

Na reljefu prikazan kralj Ašurbanipal

U centru nedavno otkrivenog reljefa je prikazan kralj Ašurbanipal, poslednji veliki vladar Asirskog carstva. Okružena su dva vrhovna božanstva: bogovi Ašur i Ištar, boginja zaštitnica Ninive. Za njima sledi riba genije, koja bogovima i suverenom daruje spasenje i život, kao i figura koja ga prati sa podignutim rukama, najverovatnije restaurirana kao čovek-škorpija.

„Ove figure ukazuju na to da je masivni krilati sunčev disk prvobitno bio postavljen iznad reljefa“, objašnjava prof. Šmit. Tokom narednih meseci, na osnovu podataka prikupljenih na licu mesta, istraživači će detaljno istražiti prikaz, kao i kontekst nalaza i objaviti rezultate u naučnom časopisu.

Prema rečima prof. Šmita, reljef se prvobitno nalazio u niši preko puta glavnog ulaza u prestonu sobu, tj. najvažnije mesto u palati. Istraživači iz Hajdelberga otkrili su fragmente reljefa u jami ispunjenoj zemljom iza ove niše. Verovatno je iskopana u helenističkom periodu u trećem ili drugom veku pre Hrista.

„Činjenica da su ovi fragmenti zakopani je sigurno jedan od razloga zašto ih britanski arheolozi nikada nisu pronašli pre više od sto godina“, pretpostavlja prof. Šmit. Kako je dogovoreno sa Iračkim državnim odborom za starine i nasleđe (SBAH), srednjoročni plan je da se reljef postavi na njegovo prvobitno mesto i otvori za javnost.