Izložba „Čekajući stalnu postavku” u Istorijskom muzeju Srbije nedavno je obogaćena novim, vizuelno izuzetno atraktivnim rekonstrukcijama srpskih srednjovekovnih insignija – simbola vlasti i društvenog statusa srpskih vladara i vlastele.

Posetioci muzeja sada imaju priliku da vide rekonstrukcije krune kralja Mihaila I Vojisavljevića, sevastokratorskog venca Stefana Prvovenčanog, oklopa i mača cara Dušana, kao i odeždi kralja Stefana Prvovenčanog, kraljice Kataline i despota Jovana Olivera. Svi predmeti izrađeni su ručno, starim tehnikama, u saradnji sa stručnjacima, na osnovu istorijskih izvora i fresaka.

Krunu Mihaila I Vojisavljevića, vladara iz prednema­njićke epohe, izradila je zlatarska radionica Marsela i Simona Čivljaka, prema fresci iz Crkve Svetog Mihaila u Stonu. Kruna u obliku venca sa četiri krsta na vrhovima, retka je za ovaj prostor i slične se sreću samo kod vladara Engleske, Nemačke i Norveške. Izrađena je od pozlaćenog srebra, ukrašena biserima i dragim kamenjem poput žada, hrizoprasa, ahata i ametista.

Sevastokratorski venac Stefana Prvovenčanog, prvog krunisanog kralja iz dinastije Nemanjića, rekonstruisao je filigranista Goran Ristović Pokimica po fresci iz Studenice. Venac je bogato ukrašen turmalinima, rubinima, granatima i biserima.

Oklop cara Dušana rekonstruisao je arhitekta Stevan Stevanović, prema ikoni iz manastira Dečani i analogijama iz balkanskog i mediteranskog prostora. Oklop je delimično prekriven brokatom, a mač, koji je izradio majstor Slobodan Marinić, nosi natpis: „U Hristu blagoverni Stefan car”.

Odežde kraljevske porodice takođe su rekonstruisane sa velikom pažnjom na detalje: odežda kraljice Kataline rađena je po fresci iz Arilja, jahačka odežda Jovana Olivera po predstavi iz manastira Lesnovo, a odežda Stefana Prvovenčanog po fresci iz Mileševe. Ukrasi od bisera na odeždi despota Jovana Olivera donacija su kolekcionara Vitora Ristovića u spomen na njegovog sina Vidoja.

Ove kostime izradila je kostimografkinja Jelena Stokuća sa saradnicima, a izloženi su na posebno dizajniranim lutkama vajara Darka Kuzmanovića.

Pored ovih rekonstrukcija, izložba sadrži i vredne originalne predmete iz zbirki Muzeja, poput olovnog pečata velikog župana Stefana Nemanje iz XII veka, kristalnog bokala sa grbom Kraljevine SHS, novčića Nemanjića, karafa kralja Milana Obrenovića, fotografije kraljice Natalije u emajliranom ramu i Ordena Miloša Velikog IV reda.

Izložba je osmišljena kao uvod u buduću stalnu postavku, pri čemu su predmeti raspoređeni u celine koje obuhvataju periode od prednema­njićke epohe, preko nemanjićke Srbije i vremena Despotovine, do novovekovnih dinastija Karađorđević i Obrenović.