U petak, 7. novembra 2025. godine, u Domu kulture „Jovan Tomić“ u Novoj Varoši, biće održana tribina „Ko štiti ono što ne vidimo?“, u organizaciji Istraživačko-izdavačkog centra „Stari Vlah“ i Doma kulture.

Cilj događaja je da se podigne svest o značaju očuvanja arheološkog nasleđa – onog dela naše prošlosti koji najčešće ostaje skriven ispod površine, ali čini temelj identiteta zajednice.

Tribina se održava na prostoru nekadašnjeg Starog Vlaha, istorijsko-kulturne oblasti koja je vekovima bila raskrsnica naroda, običaja i duhovnosti. Nova Varoš, kao srce ovog kraja, simbolično spaja slojeve prošlosti, od praistorije, antike stećaka i srednjovekovnih tragova, preko narodnih predanja, do savremenih pitanja etike i zakona u zaštiti kulturnog nasleđa.

Na tribini će govoriti:

• dr Adam Crnobrnja, predsednik Srpskog arheološkog društva i kustos Narodnog muzeja Srbije, koji će govoriti o izazovima zaštite arheološkog nasleđa i problemima nelegalnih iskopavanja;
• doc. dr Zorica D. Kuzmanović, profesorka Filozofskog fakulteta u Beogradu, koja će se osvrnuti na teorijska i etička pitanja arheologije i odnosa prema prošlosti;
• prof. dr Adnan Kaljanac, profesor Filozofskog fakulteta u Sarajevu, koji će predstaviti prednosti neinvazivnih metoda istraživanja i borbu protiv trgovine kulturnim dobrima;
• Vladan Vidosavljević, kustos-arheolog Muzeja „Ras“ iz Novog Pazara, koji će govoriti o važnosti dokumentovanja i odgovornog pristupa nasleđu u praksi.

“Kroz razgovor stručnjaka iz oblasti arheologije želimo da istaknemo važnost zaštite arheoloških nalazišta, kao i da podstaknemo odgovoran odnos prema kulturnom nasleđu koje oblikuje naše razumevanje prošlosti”, poručuju organizatori tribine.