Na prostoru Rudarskog basena “Kolubara” u toku su zaštitna arheološka iskopavanja, jer je lokalitet ugrožen površinskim kopom.

Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda sprovodi zaštitna arheološka iskopavanja na prostoru Rudarskog basena „Kolubara“, na arheološkom lokalitetu „Orovača“ u Baroševcu. Arheološki lokalitet je ugrožen radovima u okviru površinskog kopa „Polje E“. Lokalitet se nalazi na blagoj rečnoj terasi uz nekadašnje korito reke Peštan, desne pritoke Kolubare. Ovaj krajolik je poslednjih decenija često menjao svoj oblik, usled zemljanih i građevinskih radova za potrebe površinskog kopa.

Lokalitet „Orovača“ jedan je od retkih istraženih antičkih lokaliteta na prostoru Rudarskog basena „Kolubara“. Njegovo istraživanje izuzetno je značajno, jer sadrži materijal dragocen za proučavanje života i proizvodnje u zaleđu Singidunuma u periodu u kome je započeo proces usvajanja rimskog načina života i rimske kulture.

Zaštitna iskopavanja na lokalitetu „Orovača“ u Baroševcu trajaće do 01.06.2024. godine. Projekat ispred Zavoda vode arheolozi dr Antonija Ropkić Đorđević i Ksenija Milenković, napisali su u objavi na FB.

Otkriven antički radionički centar

Tokom zaštitnih istraživanja otkriven je radionički centar sa grnčarskim pećima i jamama, koji je, na osnovu pokretnog materijala, datovan u period 2-3. veka. Do sada je otkriveno osam grnčarskih peći sa jamama i četiri otpadne jame. U pećima i jamama pronađeno je dosta fragmenata posuda, posuda oštećenih prilikom vađenja i deformisanih prilikom pečenja.

Same peći mogu se podeliti u dva tipa. Tip I čine po dve kružne peći sa jamom, dok tip II čini po jedna kružna peć sa jednom jamom. Peći su zidane od nabijene gline. Svaka peć se sastojala iz istih delova: poda peći, nosača rešetke, rešetkaste ploče, komore za pečenje, kalote, kanala za dovod vrelog vazduha i ložišta, međutim nisu sve peći podjednako očuvane. Tip I očuvan je samo u osnovi, sa delimično očuvanim središnjim zidom koji je nosio rešetku i delio komoru na dve ćelije za cirkulaciju vazduha, kanalom za dovođenje vrelog vazduha i ložištem na južnoj strani. U jednoj od peći ovog tipa delimično je očuvana i rešetka od nabijene gline sa kružnim otvorima.

Tip II je bolje očuvan, u visini do 1 m, sa središnjim zidom i ispustom kao nosačima rešetke u jednoj peći i centralnim stubom kao nosačem rešetke u drugoj peći. U peći sa centralnim stubom zidanim od nabijene gline nalazili su se i urušeni delovi rešetke i kalote peći.