Jedna od arheoloških misterija jeste gde su tela ljudi iz 5. veka u Engleskoj, budući da arheolozi gotovo da ne pronalaze sahrane iz ovog perioda.

Nedostatak posmrtnih ostataka iz 5. veka primećen je u oblastima južne i istočne Engleske.

Nedavna arheološka studija istražuje zagonetno pitanje o „nestalim“ mrtvima u Britaniji iz 5. veka. Arheolozi su izneli novu hipotezu „mnoga tela iz tog perioda su možda bila odložena korišćenjem metoda koje ne ostavljaju arheološki trag, što bi objasnilo iznenađujući mali broj formalnih sahranjivanja na grobljima iz tog perioda“.

Rad, objavljen u časopisu Antiquity, ukazuje da nakon što se rimska vojska povukla 410. godine, običaj sahranjivanja mrtvih na grobljima više nije bio uobičajena praksa u ruralnoj Engleskoj.

• Misterija grobova iz vinčanske kulture
• Zašto su ljudi u ranosrednjovekovnoj Evropi otvarali grobove?

Umesto toga, istraživanje ističe da su korišćene metode sahranjivanja, odnosno odlaganja tela, nevidljive arheologiji. A to podrazumeva izlaganje tela na otvorenom ili ostavljanje u pećinama i u rekama. Ova praksa je već bila prisutan u gvozdenom dobu i tokom rimskog perioda. Zašto se onda ne bi zadržala i tokom prelaska u srednji vek?

Mali broj sahrana u 5. veku

Vreme velike kulturne transformacije na britanskom ostrvu zabeleženo je u 5. veku i dugo se smatralo enigmom za arheologe zbog nedostatka dokaza o sahranama. Tokom ovog perioda, koji označava kraj rimske okupacije i početak anglosaksonskog uticaja, nastala su nova seoska groblja sa bogatim kremacijama i inhumacijama. Međutim, uprkos pojavi ovih novih pogrebnih rituala, materijalni dokazi o formalnim sahranama su retki, posebno u prvoj polovini veka.

U određenim oblastima, posebno u jugoistočnoj Engleskoj, iznenađujuće je koliko je malo sahrana dokumentovano u 5. veku, pišu istraživači u studiji.

Ključ ovog istraživanja leži u kontinuitetu nevidljivih pogrebnih praksi. Prema studiji, ovi običaji, kao što je izlaganje tela na udaljenim mestima ili njihovo odlaganje u prirodnom kontekstu, preživeli bi čak i nakon nestanka rimske Britanije. Ovi obredi, koji nisu ostavili arheološki trag, bili su prisutni u prelazu u visoki srednji vek.

Hipoteza oba autora rada uključuje preispitivanje tradicionalnih shvatanja kulturnog i demografskog kontinuiteta u posle rimskoj Engleskoj. Istorijski gledano, studije o ovoj tranziciji bile su zasnovane na formalnim zapisima o sahrani. Naime, činjenica da se mnogi mrtvi iz ovog perioda ne pojavljuju na grobljima ukazuje da su praktikovani složeniji i manje vidljivi pogrebni obredi.

„Nevidljive“ sahrane zabeležene i u drugim oblastima

Studija takođe ukazuje na postojanje slične prakse u drugim regionima Evrope u istom periodu. U Skandinaviji, na primer, postoje dokazi da tokom doba Vikinga veliki deo stanovništva nije praktikovao formalne sahrane, a u Poljskoj su razdvojeni ljudski ostaci pronađeni u pećinama iz 3-5. veka.

Istraživači ističu da ovo odsustvo ostataka ne treba tumačiti kao opadanje populacije, već kao znak da su mnoge grupe nastavile da prate pogrebne obrede koji nisu bili vidljivi arheolozima. Nedostatak vidljivih sahrana možda je iskrivio naše tumačenje migracija i identiteta u ranom srednjem veku, kažu oni.

Studija zaključuje da su ove nevidljive prakse, kao što je razbacivanje pepela nakon kremacije ili izlaganje tela u divljini, verovatno bile češće nego što se ranije mislilo. Što je otvorilo nova pitanja o tretmanu mrtvih u Engleskoj ranog srednjeg veka. Iako su vidljiva groblja bila ključna za razumevanje ovog perioda, autori ističu da su i druge metode odlaganja leševa, kao što su one dokumentovane u pećinama i rekama, mogle biti podjednako značajne.