Završena je još jedna sezona arheoloških istraživanja rimskog utvrđenja Cuppae kod Golupca, koja su i ove godine donela značajne rezultate i nova saznanja o životu u ovom delu rimskog limesa na Dunavu.

Tokom ovogodišnje kampanje arheolozi Arheološkog instituta u Beogradu sproveli su detaljna istraživanja zapadnog bedema kastruma, sa ciljem da se utvrdi njegovo konstruktivno stanje i precizno dokumentuju arhitektonski ostaci. Ovi radovi predstavljaju nastavak višegodišnjeg projekta koji ima za cilj da se sistematski ispita struktura i hronologija rimskog utvrđenja koje do sada nikada nije bilo arheološki istraživao.

• Arheolozi otkrivaju tajne rimskog utvrđenja Dijana kod Kladova
• Najstariji rimski natpis o podizanju vojnog logora pronađen je u Bosni i Hercegovini

Posebna pažnja ove godine posvećena je analizi nalaza koji svedoče o životu u antičkom Golupcu, o lokalnim zanatskim aktivnostima i svakodnevici stanovnika naselja uz fortifikaciju. Rezultati potvrđuju da je Cuppae imao važnu ulogu u odbrambenom sistemu Rimskog carstva duž Dunava i da je predstavljao ključnu tačku na granici između carstva i „barbarskog“ sveta.

Cuppae se nalazi na Uneskovoj preliminarnoj listi

Istraživanja se realizuju u okviru projekta „Limes u Srbiji – Uneskova svetska baština“, koji predstavlja važan korak ka očuvanju i valorizaciji rimskog nasleđa na Dunavu. Projekat sprovode Narodni muzej Požarevac i Arheološki institut u Beogradu, uz podršku Ministarstva kulture Republike Srbije i Opštine Golubac, u partnerstvu sa Ustanovom kulture Muzej Golubac.

Cilj projekta je da se prikupe neophodni podaci za proglašenje lokaliteta za kulturno dobro i finalizaciju nominacionog dosijea u okviru transnacionalne kandidature „Granice Rimskog carstva“ (Frontiers of the Roman Empire), pod kojom se Cuppae već nalazi na preliminarnoj listi Uneskove svetske kulturne baštine.

Kako ističu istraživači, arheološki radovi na ovom lokalitetu imaju izuzetan značaj za razumevanje rimskog vojnog i civilnog prisustva u oblasti Đerdapa, ali i za širu sliku o organizaciji rimskog limesa u Srbiji. Ovogodišnji rezultati predstavljaju još jedan važan korak u procesu dokumentovanja, zaštite i buduće prezentacije antičkog nasleđa Golupca.

Vojno utvrđenje Cuppae

Ostaci rimskog vojnog utvrđenja Cuppae, namenjenog za smeštaj pomoćnih jedinica, nalaze se na uzvišenju iznad dunavske obale u današnjem naselju Golubac. Ostaci kula, bedema i objekata unutar logora, zidanih od tesanika, vidljivi su i danas na površini. Dimenzije utvrđenja iznose približno 160 x 160 m. Brojni pokretni nalazi iz okoline utvrđenja svedoče o postojanju civilnog naselja i nekropole koji su se razvili oko vojnog utvrđenja. Takođe, nalazi potvrđuju prisustvo više pomoćnih jedinica i veksilacija III Flavijeve i VII Klaudijeve legije.

Prema opisu Prokopija, vizantijskog pisca iz 6. veka, Cuppae je bilo jedno od utvrđenja koje dobija veći značaj tek u vreme obnove limesa za vreme Justinijana, mada je logor najverovatnije postojao i u vreme kasne antike u 4. veku.