Češki arheolozi otkrili su 7.000 godina staro naselje iz neolita sa dugim kućama, kao i deo naselja elite iz halštatskog perioda i srednjovekovne jame iz kojih se vadilo zlato.

Na trasi planiranog završetka praškog obilaznog puta blizu Nupaka, stručnjaci iz Arheološkog instituta Češke akademije nauka, Prag, otkrili su osam dugih kuća koje su stare približno 7.000 godina.

Ostala otkrića uključuju deo sela iz perioda Halštata, uključujući dokaze o prisustvu višerangiranih članova društva. Dokazi o proizvodnji alata i obradi metala pronađeni su u naseljima, piše u saopštenju.

Praistorijsko naselje sa radionicom

Najstariji otkriveni objekti su osam dugih kuća, koje su okvirno datovane u kraj neolita do početka eneolita (oko 6. milenijuma pre nove ere).

Naselje je takođe sadržavalo uobičajene skladišne jame i otpadne jame. Pronađene su kamene sekire, poluproizvodi, spiralna svrdla, što potvrđuje lokalnu radionicu za obradu industrije poliranog kamena.

Svakodnevni život i istaknutih članova halštatske zajednice

Arheolozi su takođe istražili deo sela iz kasnog halštatskog/ranog latenskog perioda (5. vek pre nove ere). Tokom ovog perioda, kuće su bile delimično ukopane u zemlju. Ukupno je otkriveno 10 polunadzemnih, kanala i ostaci nadzemnih struktura. Pored grublje kuhinjske keramike, sačuvana je i finija keramika za služenje, u nekim slučajevima sa impresivnom otisnutom dekoracijom.

Svakodnevni život dodatno potvrđuju vretena, mali gvozdeni i bronzani alati, kao i glinene ili staklene perle. Značajan nalaz je drška kiliksa – popularnog posuđa za pijenje vina u Jadranskoj regiji, koja, zajedno sa staklenim perlama, dokazuje (iako posredno) kontakt lokalnog stanovništva sa Mediteranom. Zajedno sa nalazom bronzanih konjskih filera (ukrasa), to svedoči o prisustvu višerangiranog člana lokalne kasne halštatske/rane latenske zajednice.

Dokazi o proizvodnji metala mogu se smatrati relativno brojnim fragmentima šljake (nusproizvod topljenja metala) ili delom keramičke mlaznice. “Mlaznica je bila deo mehova korišćenih za upuhivanje vazduha u pirotehnički uređaj kako bi se povećala temperatura. Najčešće tokom obrade metala,” kaže Monika Psohlavcová, rukovodilac istraživanja.

Duboke jame možda su povezane sa zlatom

U drugom delu istraživanog područja, stručnjaci su otkrili nekoliko desetina jama, najčešće kružnog prečnika i dimenzija 2–5 m. U nekoliko slučajeva, njihova dubina je određena samo pomoću bagera, jer su jame produbljene na dubinu veću od 4 metra i nije ih bilo moguće ručno iskopati do dna.

• Otkrivena 8.000 godina stara kuća na Svinjaričkoj Čuki kod Lebana
• Otkriveno naselje vinčanske kulture izuzetne veličine u selu Jarkovac
• Tajna prvog neolitskog naselja iz 8.200 godine pre nove ere

“Vrlo sporadičan materijal iz ispune omogućio nam je da ih datiramo u 13. vek. Vrlo je verovatno da su ove jame bile povezane sa ispitivanjem ili direktnim vađenjem zlata u šljunkovito-peskovitim terasama potoka Pitkovický. Ova preliminarna interpretacija zasniva se na konsultacijama s našim vodećim planinskim arheolozima i geolozima, ali je podržana i činjenicom da se lokalitet nalazi oko 15 km vazdušnom linijom od Jílové u Pragu, koje je istorijski najvažniji češki rudnik zlata, posebno u 13–14. veku“, kaže Monika.