Sa prvim arheološkim istraživanjima u Pećini pod lipom primećeni su tragovi praistorijske umetnosti.

Arheološko nalazište Pećina pod lipom (ili Podlipe) nalazi se blizu Sokoca. Praistorijski lokalitet se nalazi na 860 m nadmorske visine. Reč je o potkapini ili stenskom skloništu.

Iskopavanja su počela 90-tih godina prošlog veka, a novija su započeta 2015. godine pod rukovodstvom prof. dr Dušana Mihailovića sa Filozofskog fakulteta u Beogradu.

Do otkrića ukrašene ploče koja predstavlja stensku umetnost došlo se 1988. godine. Tada se verovalo da pripada epigravetijenu (pre oko 18.000 godina) ili mezolitu (pre oko 10.000 godina). Novija istraživanja ispod gravirane ploče ukazala su na nekoliko perioda okupacije od strane praistorijskih ljudi.

Arheolozi nisu pronašli tragove iz perioda mezolita. Tako da ova umetnost nije tada nastala. Ali su pronađeni artefakti iz gravetijana/epigravetijana i bakarnog doba (pre oko 4.000 godina), kao i iz istorijskih perioda.

Ukrašena kamena ploča iz paleolita

Dekorisana kamena ploča na sebi ima niz linearnih gravura, duboko uklesanih u steni. Nalazi se na kosom zidu, desno od najvećeg ulaza u pećinu. Dimenzije ploče iznose 1×0,75 m. Panel je bogato ukrašen sa više od osamdeset linearnih elemenata, većinom ravnih ili blago zakrivljenih. Kod većine je jasno vidljiv presek u obliku slova V.

Ovi redovi ne predstavljaju prepoznatljive figurativne slike, iako ispunjavaju iste kriterijume kao i badanjske gravure za utvrđivanje njihovog ljudskog autorstva.

Sličnost gravura se dovodi u vezu sa onima iz Badnja, ali i sa drugim gornjopaleolitskim lokalitetima Ledenjača, Kozlogradske stijene i Žljeb.

Buduća arheološka istraživanja i analize nalaza daće više odgovora.