Pre 15.000 godina korišćena lekovita biljka za ublažavanje bolova

Pre 15.000 godina korišćena lekovita biljka za ublažavanje bolova
Pećina Taforalt u kojoj je pronađena moćna biljka efedra (foto: University of Oxford)

Arheolozi su otkrili ubedljive dokaze o ranoj upotrebi lekovitih biljaka od strane praistorijskih ljudi, pre otprilike 15.000 godina.

Ovo značajno otkriće, objavljeno u časopisu Nature. Istraživanja je vodio međunarodni tim, a koordinirao je Nacionalni institut za arheologiju i nauke o baštini (INSAP) Maroka. Istraživači su pronašli ugljenisane ostatke biljke efedre u pećini Taforalt u Maroku.

Efedra korišćena u kamenom dobu za ublažavanje bolova

Ovo ukazuje da su drevni ljudi u severnoj Africi koristili efedru u terapeutske i ritualne svrhe tokom kasnog kamenog doba.

Efedra, otporan necvetajući grm uobičajen u sušnim regionima, poznat je po svojim moćnim alkaloidima, uključujući efedrin i pseudoefedrin, koji se koriste za ublažavanje bolova i respiratornih problema.

Bilja efedra u jedom od grobova (foto: Morales et al. 2024, Nature)

Drevni stanovnici pećine Taforalt posebno su koristili seme efedre, što ukazuje na nijansirano razumevanje lekovitih svojstava biljke. Moguće da je efedra korišćena za zaustavljanje krvarenja i ublažavanje bola, pre 15.000 godina.

Iberomaurusi živeli u pećini Taforalt

Pećina Taforalt (pećina golubova) je dom nekih od najstarijih poznatih sahrana u Severnoj Africi. Pronađeni su artefakti i sačuvani biljni ostaci.

Iberomaurusi su grupa lovaca-sakupljača  iz kasnog kamenog doba koji su živeli od pre 23.000 godina od 12.600 godina u oblasti Maroka, Alžira i Tunisa.Poznati su po mikrolitskoj industriji sečiva i posebnoj pogrebnoj praksi. Sahranjivali su svoje pripadnike u sedećem položaju sa perlama i rogovima životinja.

Biljka efedra korišćena prilikom trepanacije i ritualnog vađenja zuba

Iskopavanja sprovedena između 2005. i 2015. otkrila su dokaze o sahranjivanju mladih, odraslih osoba i novorođenčadi. Kod jedne osobe uočeni su tragovi trepanacije – drevna hiruruška “operacija lobanje”.

Zanimljivo je da je lobanja ove osobe pokazivala znake zarastanja, što navodi da su lekovite biljke poput efedre možda primenjene da pomognu u oporavku.

Ritualno izvađen zub (link)

Lokalitet je takođe poznat po ritualu koji uključuje vađenje (ablaciju) zdravih zuba, koji se verovatno izvodi kao obred prelaza za adolescente u odraslo doba.

Bol i krvarenje povezani sa avulzijom zuba mogli su biti ublaženi lekovitim svojstvima efedre. Ovo ukazuje na složeno razumevanje biljnih lekova koji su verovatno pomogli ovim ranim zajednicama da izdrže bolne procedure i poštuju kulturne običaje.

Naročito, ovo otkriće dovodi u pitanje postojeća verovanja o praistorijskom medicinskom znanju. Istraživanja pokazuju da su rani ljudi u Severnoj Africi, ne samo sakupljali lekovite biljke, već su ih primenjivali u određenim dozama ili oblicima.

Registrujte se na Sve o arheologiji

Prijavite se na našu mejl listu i budite prvi koji će dobiti vesti iz sveta arheologije

Ne šaljemo spamove! Pročitajte naša pravila korišćenja za više informacija.

Podelite sadržaj na:

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Translate »