Drevni ljudi su pre 7.000 godina izgradili zid kako bi se zaštitili od porasta nivoa mora kod obale Haife u današnjem Izraelu.

Arheolozi su otkrili najraniju poznatu odbranu od porasta nivoa mora – morski zid.

Pre oko 7000 godina, mora su se podizala širom sveta. Glečeri iz ledenog doba su se topili, a okean je postajao sve veći, što je ugrožavalo priobalna naselja. I danas je slična situacija u svetu. Klimatske promene ugrožavaju arheološka nalazišta širom sveta

• Ispod Baltičkog mora otkriven skoro 1 km dugačak zid iz kamenog doba: njegova namena će vas iznenaditi
• Izgubljeni grad Heraklion otkriven pod vodom
• Ispod Jadranskog mora pronađeni ostaci puta 7.000 godina starosti

Morski zid je izgrađen iz tog razloga, da se spreči plavljenje naselja i da se zaštiti selo od oluja.

Mnoga potopljena drevna sela leže pored severne obale Izraela, koja je u to vreme bila prošarana poljoprivrednim naseljima. Često su prekrivena peskom od oko 1 metra, koji pomaže očuvanju ruševina, ali ih i sakriva, sve dok ih oluja nakratko ne očisti.

Arheolozi otkrili praistorijski zid za odbranu naselja od prirodnih nepogoda

Međunarodni tim istraživača sa Univerziteta u Haifi, Univerziteta Flinders u Australiji, Izraelske uprave za antikvitete i Hebrejskog univerziteta otkrio je 2012. godine morski zid u potopljenom naselju Tel Hreiz.

Pronašli su ruševine kuća sagrađenih od kamena i drveta, kosti domaćih životinja, uključujući stoku i pse, stotine koštica maslina od proizvodnje maslinovog ulja, kremeno oruđe, ognjište, pa čak i dve ljudske sahrane. C14 analiza pokazala je da je selo nastalo pre 7.000 godina.

Studija je objavljena u časopisu PLOS ONE.

Zid je bio dužine 100 metara i služio je kao privremena odbrana, dok drevno selo nije kasnije napušteno i potopljeno. Nalazi se 3 metara ispod mora.

Pojedino kamenje bilo je teško i do 1000 kg. Seljani su verovatno premeštali kamenje sa ušća reka udaljenih do 4 kilometra. U nekom trenutku tokom 200 ili 300 godina selo je postojalo.

„Tokom neolita, stanovništvo Mediterana bi iskusilo porast nivoa mora od 4 do 7 mm godišnje ili otprilike 12-21 cm tokom života (do 70 cm za 100 godina). Ova stopa porasta nivoa mora znači da učestalost destruktivnih oluja koje oštećuju selo bi se značajno povećala“, napisali su autori.

To je zahtevalo ljudski odgovor, koji je podrazumevao izgradnju obalnog, zaštitnog zida. Uprkos tome, drevni ljudi u morali da napuste svoja sela.

Drevni zid sada leži potopljen uz obalu Izraela, zajedno sa ostatkom sela koje je trebalo da zaštiti.