Arheolozi su otkrili životinjsku kost iz rimskog perioda koja sadrži stotine semenki bunike, otrovne, psihoaktivne i lekovite biljke. Ovo je prvi takav primer iz rimskog doba.

Udubljena kost koja je bila ispunjena crnim semenkama bunike je prvi dokaz o namernoj upotrebi biljke kao leka ili narkotika tokom rimskog perioda.

Odavno je poznato da se bunika, iako veoma otrovna biljka, koristi za pravljenje anestetičkih napitaka, ali i u ritualima za stvaranje halucinacija zbog psihoaktivnih svojstava.

Otkriće je napravljeno tokom iskopavanja rimskog naselja iz 1. veka Huten-Castellum u današnjoj Holandiji. Tim arheologa je pronašao izdubljenu kost koja je sadržala stotine semena bunike, koje su bile zatvorene u udubljenju kosti sa katranskim čepom od brezove kore.

Rimski pisac i botaničar Plinije Stariji opisao je buniku kao opasnu biljku koja izaziva ludilo, ali koja može imati i terapeutska svojstva. Na primer, u svom čuvenom tekstu Naturalis Historia, Plinije piše da bi semenke bunike natopljene magarećim mlekom i medovinom mogle da pomognu u lečenju nadutosti. Dok se drugi delovi biljke mogu koristiti za ublažavanje svega, od zubobolje do bolova u materici.

• Tragovi kanabisa sačuvali se u 300 godina starim ljudskim kostima
• Otkrivene psihoaktivne supstance u kosi drevnih mumija iz Perua
• Tela iz močvara su deo milenijumske tradicije

„Pošto biljka može prirodno da raste u naseljima i oko njih, njeno seme može prirodno završiti na arheološkim nalazištima, bez ljudske intervencije“, kaže u saopštenju glavni autor istraživanja, dr Majka Grut sa Slobodnog Univerziteta u Berlinu.

Naučni rad objavljen je u časopisu Antiquity.

Upotreba bunike u medicinske svrhe

Prethodna istraživanja navode da je kost možda bila lula koja se koristila za pušenje bunike, jer je poznato da seme proizvodi halucinogene efekte. Međutim, ovo seme ni na koji način nije pečeno, a nedostajali su i dokazi o gorenju na luli. Štaviše, bilo bi smrtonosno da se popuši stotine semenki uskladištenih u luli.

Ovo implicira da je umesto toga kost bila kontejner za skladištenje semena.

U objavljenoj studiji, autori su uporedili pronađene semenke bunike sa drugim primerima sa arheoloških nalazišta kako bi otkrili da li postoji korelacija. Međutim, ubrzo je postalo jasno da je otkriće u Huten-Catellumu prvi primer čuvanja semenki bunike u kosti  životinje.

„Naši rezultati pokazuju da se rimska medicinska praksa proširila čak i na ruralne zajednice na periferiji Carstva“, objašnjava Grut.

Do sada, jedini jasni primeri korišćenja semena bunike potiču iz dve srednjovekovne bolnice u Škotskoj i Finskoj i iz groba iz vikinškog perioda u Danskoj, a koji je pripadao ženi za koju se veruje da je bila vrsta čarobnjaka poznatog kao vølva.

Naime, seme bunike je često na arheološkim nalazištima severozapadne Evrope, zato što tamo raste.