U galeriji Gradskog muzeja Bečej otvorena je izložba pod nazivom “Bečejska tvrđava”, autora Raška Ramadanskog, kustosa – arheologa. Glavni cilj izložbe je da se najšira javnost upozna sa prostornim i hronološkim okvirima Bečejske tvrđave. 

Izložba je otvorena za posetioce od 6. jula do septembra ove godine.

“Iako se utvrđenje izvorno nalazilo na rečnom sprudu kojeg je Tisa odvajala kako od Bačke tako i od Banata sve do regulacije rečnog toka, danas se nalazište sa skromnim ostacima tvrđave nalazi nadomak Novog Bečeja u Banatu. Ali je logikom istorijskog pa i demografskog kontinuiteta svakako i deo nasleđa Starog Bečeja u Bačkoj. Iako se Bečej prvi put spominje još krajem 11. veka, smatra se da tvrđava nastaje tek u 14. veku. Vekovima se na ovom mestu naplaćivala carina a feudalni gospodari su se smenjivali. Tako su Bečejom upravljali vitezovi Krstaši, ugarski kraljevi, srpski despoti i konačno Osmanlije. Nakon Bitke kod Sente 1697. godine i sloma turskog uticaja u ovim predelima, tvrđava se ruši 1701. godine a stanovništvo se seli u Bačku i kod mesta Kovinci osniva današnji Bečej”, rekao je Raško za Sve o arheologiji.

Osim istorijskih izvora i brojnih ilustracija na izložbi su prikazani i predmeti iz arheološke i numizmatičke zbirke Gradskog muzeja Bečej. 

“Izloženi predmeti su u stvari donacije fizičkih lica koja su decenijama ukazivala poverenje Gradskom muzeju Bečej, kao jedinoj samostalnoj muzejskoj ustanovi u srpskom Potisju, i poklanjala slučajne nalaze sa lokaliteta iz šire okoline Bečeja. Primera radi, ribari su, koristeći mreže drljače, vadili iz reke Tise đulad i druge projektile koje možemo povezati sa nekim od poznatih opsada Bečejske tvrđave”

• Keltski karičasti novac u Gradskom muzeju u Bečeju
• Prvi srpski kovani novac je dva veka stariji nego što se to ranije mislilo

Međutim, osim uobičajenog narativa, za ovaj povod izrađena je istorijski dosledna digitalna rekonstrukcija kao i izuzetna 3D štampana maketa Bečejske tvrđave, verna raspoloživim izvorima, u razmeri 60:1. 

Konačno, na inicijativu arheologa Raška Ramadanskog, Gradski muzej u Bečeju je pokrenuo nova arheološka istraživanja tvrđave, odnosno lokaliteta Stari Grad kod Novog Bečeja tokom 2019-2020. godine. Nažalost, ovim povodom na izložbi nisu izloženi novi nalazi. 

“Ova izložba je zamišljena kao univerzalni uvod u temu Bečejske tvrđave i ne počiva isključivo na arheološkim nalazima i zapažanjima. Značajni rezultati arheoloških istraživanja tokom prethodnih godina svakako mogu predstavljati tematski okvir neke buduće izložbe o ovom izuzetnom znamenju na reci Tisi”.

“Kao saradnike na ovoj izložbi naveo bih marljive konzervatore Anu Olajoš, Dragana Ogara i Stanislava Antonića dok digitalnu rekonstrukciju tvrđave dugujemo Igoru Bajiću. Kvalitetnu 3D štampu makete utvrđenja izvela je firma Civlax Trade. Zahvaljujem se i gospodinu Karolju Andreu, koji je povodom izložbe ustupio vredne stare fotografije Bečejske tvrđave. Na kraju ali ne i na posletku bih se zahvalio uvaženom Savi Forkapiću, penzionisanom arhitekti iz Novog Sada i učeniku čuvenog Deroka, koji je svoje slučajne nalaze sa tvrđave, iz vremena pre izgradnje brane na Tisi, poklonio Gradskom muzeju Bečej. Na ovaj način sačuvan je kakav takav uvid u deo utvrđenja koji je, izgradnjom brane pre pola vela i korigovanjem plovnog puta, bespovratno uništen. Naš muzej je uzvratio gest i dodelio gospodinu Forkapiću zahvalnicu”.