Čelik u upotrebi u Evropi već 2900 godina

Čelik u upotrebi u Evropi već 2900 godina
Eksperimentalna upotreba čeličnog alata na kamenu (foto: Rafael Ferreiro Mählmann (A), Bastian Asmus (B), Ralph Araque Gonzalez (C-E), University of Freiburg)

Istraživači su otkrili da je čelični alat korišćen pre 2900 godina u Evropi.

Međunarodni tim istraživača otkrio je najraniju upotrebu čelika u Evropi na iberijskim kamenim stelama iz poslednjeg bronzanog doba.

Istraživači studije, objavljene u časopisu Journal of Archaeological Science, sproveli su analizu na stubovima stela napravljenih od silikatnog kvarcnog peščara. Gravure na steni su napravljene korišćenjem kaljenog čelika.

Baš kao kvarcit, ovo je izuzetno tvrda stena koja se ne može obrađivati bronzanim ili kamenim alatima, već samo kaljenim čelikom“, kaže Gonzales u saopštenju.

Ovo je podržano metalografskom analizom gvozdenog dleta iz istog perioda pronađenog u Rocha do Vigio, a koje ima neophodan sadržaj ugljenika da bi se klasifikovao kao čelik.

Stela ratnika iz bronzanog doba sa Iberijskog poluostrva (izvor: World History, CCA)

Do nedavno se pretpostavljalo da stanovnici ovog regiona nisu imali veštinu i razumevanje za proizvodnju čelika u starijem gvozdenom dobu. Svakako ne u kasnom bronzanom dobu, koje je postalo široko rasprostranjeno tek kontaktima i osvajanjima Rimljana. Iberijsko bronzano doba počelo je oko 1800. godine pre nove ere, zaključno sa gvozdenim dobom tokom 9. veka pre nove ere.

Ranije se mislilo se da se rasprostranjena upotreba čelika vezuje za Rimljane.

Kamene stele rezbarene čelikom

Iberijski stubovi od silikovanog kvarcnog peščara mogli su se obrađivati samo kaljenim čelikom

Arheološki zapisi Iberije iz kasnog bronzanog doba nedostaju u mnogim delovima Iberijskog poluostrva. Retki su ostaci naselja i skoro da nema uočljivih sahrana sa metalnim nalazima, ali i ostataka rudarskih aktivnosti.

Uzimajući ovo u obzir, zapadnoiberijske stele sa svojim prikazima antropomorfnih figura, životinja i odabranih predmeta su od jedinstvenog značaja za istraživanje ove epohe.


Ako imate predlog teme, želite da objavimo vest ili želite da pišete za nas javite se putem mejla sveoarheologiji@gmail.com ili redakcija@sveoarheologiji.com

Registrujte se na Sve o arheologiji

Prijavite se na našu mejl listu i budite prvi koji će dobiti vesti iz sveta arheologije

Ne šaljemo spamove! Pročitajte naša pravila korišćenja za više informacija.

Podelite sadržaj na:

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Translate »