Pre više od 2.300 godina, u staroj Grčkoj neki hramovi su imali posebno dizajnirane rampe koje su omogućavale lakši pristup osobama sa invaliditetom.

Mnogo pre pronalaska invalidskih kolica, neka sveta svetilišta mogla su biti projektovana imajući na umu ljude sa smanjenom pokretljivošću. Danas, rampe za osobe sa invaliditetom koje omogućavaju nesmetan ulazak u javne zgrade smatramo savremenim izumom, ali one su zapravo bile deo arhitekture još u 4. veku pre nove ere.

• Pronalasci iz prošlosti – primeri drevnih proteza za kretanje
• Revolucionarno otkriće staro 30.000 godina – prva hirurška amputacija

Dokazi o njihovoj upotrebi postojali su dugo, ali arheolozi nisu obraćali mnogo pažnje na njih, tvrdi Debi Snid, arheolog sa Državnog univerziteta Kalifornije u Long Biču, u svojoj studiji objavljenoj u časopisu  Antiquity. „Ljudi često zamišljaju stare Grke kao snažne i atletske, poput figura prikazanih u njihovoj umetnosti,“ kaže Snid. „Postoji pretpostavka da u grčkom društvu nije bilo mesta za ljude sa invaliditetom.“

Rampe za invalide u staroj Grčkoj

U svom radu, Snid iznosi tvrdnju da su stari Grci planirali i konstruisali rampe kako bi olakšali kretanje onima koji nisu mogli lako da koriste stepenice: starijim osobama, trudnicama, maloj deci, ljudima koji su koristili štake ili štapove, kao i onima koji su se prevozili na nosilima.

Iako rampe nisu bile naročito uobičajene u 4. veku pre nove ere, one su se često nalazile oko hramova posvećenih lečenju, što verovatno nije slučajnost. „Omogućavanje pristupa osobama sa smanjenom pokretljivošću možda nije bila jedina funkcija ovih rampi,“ objašnjava Snid, „ali je svakako bio jedan od ključnih faktora njihove izgradnje.“

Analizirajući dostupne izvore i posećujući poznate arheološke lokalitete, Snid je primetila obrazac u postavljanju fiksnih rampi na ulazima u drevne grčke hramove. Svetilišta posvećena lečenju obično su imala više rampi koje su ih okruživale. Nekada su arheolozi pretpostavljali da su one služile za žrtvovanje životinja, ali Snid ističe da su se takvi rituali uglavnom odvijali na oltarima izvan hramova.

„Iako se sve kulture kroz istoriju nisu jednako odnosile prema osobama sa invaliditetom, ako su stari Grci razmišljali o članovima svoje zajednice sa invaliditetom, važno je da i mi činimo isto“, zaključuje Snid.