Nova istraživanja u Viminacijumu donela su izvanredno otkriće. Arheolozi samo što su započeli istraživanja grada, naišli su na jedinstven predmet poznat kao tintinabulum u obliku krilatog falusa koji je služio poput amajlije.

Arheološka istraživanja u Viminacijumu traju tokom čitave godine. Sa jedne strane i ne treba da čudi što par puta godišnje otkrića arheologa u Viminacijumu završavaju na naslovnim stranama novina, internet portala i u udarnim vestima na nacionalnim televizijskim kanalima.

Pre samo par dana, arheolozi su pronašli jedan neočekivan predmet, koji nikoga nije ostavio ravnodušnim.

“Tek što su započeta istraživanja samog civilnog naselja (grada) Viminacijuma, a već su krenula i prva značajna otkrića. Prilikom iskopavanja jedne od glavnih gradskih ulica otkrivena je i kapija jedne od zgrada. Ustanovljeno je da je zgrada nastradala u požaru, prilikom kojeg se trem srušio i pao na zemlju, a u sloju gareži otkriven je predmet u naučnim krugovima poznat kao tintinnabulum”, rekli su iz Arheološkog parka Viminacijum za portal.

Tintinabulumi su antički pandan današnjim hvatačima vetra, ali je njihova uloga i simbolika u rimskom svetu bila daleko slojevitija i značajnija. Oni su kačeni ispred vrata kuća ili soba, da praveći zvuk na vetru, ali i svojim neobičnim izgledom, rasteruju zle sile i urokljive poglede.

Otkriće tintinabuluma je još jednom svrstao Viminacijum uz najznačajnije lokalitete na teritoriji Rimskog carstva.

Kako je zaista izgledao tintinabulum iz Viminacijuma, biće poznato tek nakon konzervacije. Ono što je već sada jasno i uočljivo jeste da je „centralni deo kompozicije činio tzv. fascinum, magično biće sa telom u vidu krilatog falusa na nogama, sa svojim vlastitim falusom i repom u vidu falusa. Na fascinumu su bila okačena četiri zvona“, objasnili su arheolozi.

Predmeti u obliku falusa služili su kao amajlije

Predmeti u obliku falusa nalaze se na širokom spektru rimskih predmeta, od amajlija preko fresaka do mozaika i lampi. Predstavljali su simbol koju donosi sreću i kojim će se oterati zli duhovi. Za Rimljane, ovakvi predmeti nisu imali erotski ili lascivni karakter. Već je ovaj deo ljudskog tela smatran za efikasno oružje u borbi protiv urokljivog oka, a bio je i donosilac sreće. Obično se datuju od 1-3. veka.

Antički pisac Plinije Stariji je pisao o tome da su bebe i vojnici nosili takve amajlije kako bi imali božansku zaštitu.

• Još jedno senzacionalno otkriće u Viminacijumu – ostaci broda!
• Na nekropoli Više Grobalja u Viminacijumu pronađena dečija igračka

Za decu je to bilo jako važno da nose falusne amajlije ili da im one budu iscrtane na zidu. S obzirom da su u rimskom periodu deca bila dosta bolešljiva i da je smrtnost dece nije bila nimalo na zavidnom nivou. Najrizičniji period za decu je bio do njihove 5 godine. Zato je jasno zašto su majke pribegavale magijskim metodama da zaštite svoju decu. Nije im bilo važno iako su ti predmeti bili oblikovani kao muški polni organ.

Veruje se da su falusnim amajllijama dodavan krila jer su ih činila efikasnijim u odvraćaju zla.

„Upravo iz ovog razloga je vlasnik zgrade u Viminacijumu okačio tintinabulum ispred svoje kapije. Smatrao je da da taj predmet ima moćna magijska svojstva koja mogu da mu pomognu“, zaključuju arheolozi iz Viminacijuma.

Rimljani su često pribegavali različitim amajlijama čija je uloga bila da ih zaštite, izleče ili donesu neku dobrobit.

Arheološka svedočanstva nam govore da stanovnici Viminacijuma nisu predstavljali izuzetak u ovom pogledu.

Instagram stranica Arheološkog parka Viminacijum