Arheolozi u Grčkoj istražuju neolitski lokalitet star 8.000 godina koji se nalazi na 800 m nadmorske visine. Ovo je jedan od retkih neolitskih lokaliteta na velikoj visini, budući da se ona obično nalaze u ravničarskim predelima.

Treća kampanja iskopavanja nedavno je završena na neolitskom lokalitetu poznatom kao Botanička bašta. Nalazište se nalazi na zapadnoj obali jezera Plastira, u Tesaliji, Grčka.

Ovo neolitsko naselje, otkriveno na nadmorskoj visini od 800 metara, otkrilo je vredne nalaze koji pružaju dublji uvid u život i kulturu neolitskih zajednica u ovom planinskom kraju.

Na otprilike jedan metar ispod površine pronađeni su dokazi o životu ovih drevnih ljudi tokom ranog i na početku srednjeg neolita (oko 5999-5845. godine pre nove ere).

Neolitsko naselje na velikoj nadmorskoj visini

Nalazi ukazuju da je ova neolitska zajednica imala izuzetnu autonomiju u pogledu dobijanja sirovina, kao što su glina za izradu grnčarije i različite vrste kremena. Pored toga, pronađeno je kameno oruđe i brojni ručni mlinovi od peščara, naveli su u saopštenju Ministarstva kulture.

Keramika otkrivena na lokalitetu je pretežno monohromna i izgleda da je lokalno proizvedena. Do sada su otkrivene dve keramičke peći u kojima su pronađene okrugle posude.

Stratigrafija pokazuje da bi se u budućim iskopavanjima moglo naći još peći. Prisustvo keramičkih peći u tako ranom periodu je značajan nalaz. Takođe, na još tri lokaliteta u Tesaliji su nedavno pronađene iste peći iz istog perioda.

Pored keramičkih peći, otkrivene su i druge strukture za različite namene. Velika površina lokaliteta je prekrivena slojevima spaljenog materijala, omeđenog zidom od ćerpiča, unutar kojeg su pronađena ognjišta, rupe od stubova i drugi pokretni nalazi.

Među pokretnim nalazima izdvaja se nekoliko antropomorfnih figurina. Jedna od njih ima očuvanu visinu od 10,5 cm, a procenjuje se da je prvobitno bila između 16 i 17 cm visine.

Takođe, treba napomenuti pronađen kompletan model peći ili ognjišta, što je veoma redak nalaz u ovom kontekstu.

Ovo nalazište smatra se retkim visinskim neolitskim naseljem. Budući da se ono značajno razlikuje od drugih, do sada poznatih, ravničarskih neolitskih naselja.

Na teritoriji Srbije postoji visinsko neolitsko naselje na 666 metara nadmorske visine u selu Stapari kod Užica.