Do sada je istraženo preko 200 monumentalnih grobnica tračke aristokratije. Tračke grobnice su vredan izvor informacija o pogrebnim obredima i verovanjima ljudi koji su ih izgradili. Grobnica Kazanlak nalazi se Dolini tračkih kraljeva, blizu helenističkog grada Seutopolisa.

Dolina tračkih kraljeva sadrži oko 1500 tumula, od kojih je istraženo oko 15%.

Tračani su bili plemena koji su govorili indoevropskim jezikom. Oko 6-5. veka pre nove ere stižu na Balkan. Trakija se prostirala na teritoriji današnje Bugarske, južne Rumunije, severne Grčke i severozapadne Turske. Tipična tračka pogrebna arhitektura sastojala se od grobnica sa kupolama.

Tračani su bili vešti u metalurgiji i vrsni jahači. Dekoracija, stil i arhitektura su bili pod uticajem Grčke kulture, a moguće i Persijske.

Grobnice tračkih vladara poput košnica

Jedna od impresivnijih i prvih pronađenih tračkih grobnica jeste ona u Kazanlaku. Grobnica je slučajno otkrivena tokom II svetskog rata, 1944. godine, kada su vojnici kopali rovove. Arheološka iskopavanja sprovedena su 1948. godine od strane Arheološkog muzeja u Sofiji.

Kazanlak Thracian Tomb (4th Century BC), located near Seutopolis and is part of a large Thracian necropolis, Bulgaria. It was discovered in 1944.#archaeohistories pic.twitter.com/GDzhsF8BCB

— Archaeo – Histories (@archeohistories) January 11, 2023

Sve grobnice tračkih vladara su bile prekrivene humkom. Kazanlačka grobnica je imala isto humku, prečnika 43 m. Ispod zemljane humke nalazila se kamena grobnica u obliku košnice. Ona se sastojala od predsoblja, hodnika (dromosa) i okrugle grobne komore ukrašene muralima sa zvonastom kupolom i stubom. Predsoblje je služilo za kočije, konje ili robove koji su pratili mrtve u zagrobni život. Hodnik je služio da se u njemu skladište neophodne stvari za zagrobni život. I naravno, u poslednjoj grobnoj komori nalazila su se tela pokojnika.

Sahrana muža i žene

U Kazanlačkoj grobnici su sahranjeni muškarac i žena. Prema arheolozima, grobnica je opljačkana još u antici, kako to često biva. Od artefakata u grobnici sačuvale su se dve glinene posude i srebrni bokal. U predsoblju je pronađena ojnohoja ili vrč za vino i konjske kosti. Grobna komora je sadržala amfore, glinene rozete sa pozlatom, pogrebnu krunu, tračku keramiku i sitne delove zlatnih dragulja.

Moguće da je u grobnici bio sahranjen princ Rojgos, sin Seuta III, sa suprugom.

Najbolje očuvana umetnička remek-dela

Ono što ovu grobnicu izdvaja od ostalih jesu odlično očuvani murali, remek-dela tračke umetnosti i antičkog kulturnog nasleđa. Ova grobnica je 1979. godine uvrštena na Uneskovu listu svetske kulturne baštine.

Murali se nalaze u hodniku i u grobnoj prostoriji. Nepoznati slikar je radio u četiri osnovne boje: crnoj, crvenoj, žutoj i beloj.

Prikazane su scene borbe, pogrebna gozba sa povorkom, trka konja. Scene borbe predstavljaju istorijski događaj vezan za život istaknutog tračkog vladara sahranjenog u grobnici.

Thracian tomb of #Kazanlak, #Bulgary, made in honour of ancient king warrior and his wife (280-260 BC) #archaeology pic.twitter.com/17MxSBGvlr

— ArcheoPop 🏛 (@archeo_pop) November 27, 2015

Nasuprot ulazu, u prostoriji kupole u ​​centru glavnog friza, naslikani su likovi muškarca i žene koji sede pored malog stola prekrivenog voćem, a oko njih su predstavljene njihove sluge koje donose darove. Na slici je prikazana scena pogrebne gozbe sa povorkom. Ugledni bračni par ovenčan je lovorovim vencima – znakom heroizma koji je bio veoma popularan tokom helenističkog doba.

Zidna dekoracija u gornjem delu kupole završava se drugim malim frizom, koji prikazuje trku tri kočija. Trka kočija se verovatno održavala nakon smrti aristokrate.

Na osnovu murala i pronađenih artefakata veruje se da je izgrađena u 4. veku pre nove ere.

Posetioci ne mogu danas da uđu u pravu grobnicu, jer je se čuva kako ne bi došlo do uništavanja grobnice i murala. Pored nje se nalazi replika u istoj veličini i sa istim muralima za posetioce.