Potpoljeno neolitsko naselje kod Solina otkriva nove slojeve prošlosti i priča priču o drevnom životu, sukobima i klimatskim promenama koje su ga zauvek preoblikovale.

Neolitski lokalitet se nalazi na oko četiri metra ispod morske površine, a u prethodnim sezonama otkriveni su ostaci naselja starog oko 7.000 godina. Potopljeno nalazište nalazi se kod Solina, u blizini Lumbarde na ostrvu Korčuli.

• Ispod Jadranskog mora pronađeni ostaci puta 7.000 godina starosti
• Pronađeni kanui stari 7.000 godina za plovidbu morem
• Arheolozi iskopavaju ostatke sojeničkog naselje na Dojranskom jezeru

Među najzanimljivijim nalazima je kamena staza koja je povezivala nekadašnje praistorijsko naselje hvarske kulture sa obalom ostrva. Stanovnici su ga, prema arheološkim tragovima, morali napustiti zbog postepenog i trajnog porasta nivoa mora.

“U ovogodišnjoj kampanji definisana je spoljna strana zida koji utvrđuje naselje prema obali. Bedem završava okruglom kulom, a pretpostavljajmo da je uz završetak zida u naselje ulazila cesta pronađena 2023. godine. Verujemo da se radi o bedemu koji je štitio naselje. Oko navedenog prostora, ali i u samome naselju, pronađeno je više vrhova kremenih strelica od kojih je većina i slomljena, što može govoriti i o sukobima oko samog bedema. Međutim, više će se moći reći o tome kada se analiziraju tragovi lomljenja na vrhovima kremenih strela” rekao je dr Mate Parica u objavi.

Neolitsko naselje ispod mora privlači i svetsku pažnju

Poseban trenutak ovogodišnjih istraživanja bio je dolazak Betani Hjus, poznate britanske istoričarke, autorke i TV voditeljke, koja je sa istraživačima zaronila na lokalitet. U pratnji Mate Parice i Dalibora Ćosovića iz Diving Centra – LumbardaBlue, Betani je imala priliku da se upozna sa podvodnim iskopavanjima, dokumentovanjem nalaza i istraživanjem ostataka kasnoneolitskog naselja. „Snimanje dokumentarnog sadržaja trajalo je ceo dan, a atmosfera na terenu bila je podjednako naučna i inspirativna“, naveli su u saopštenju.

Podvodno nalazište kod Solina još jednom je potvrdilo svoj izuzetan značaj za razumevanje života neolitskih zajednica na istočnoj obali Jadrana i zasluženo privuklo pažnju međunarodne javnosti.

Sistematska istraživanja sprovode se u okviru projekta „Potopljena neolitička nalazišta u podmorju hrvatskog dijela Jadrana“, koji finansira Hrvatska zaklada za znanost, a vodi ga izv. prof. dr Mate Parica sa Odseka za arheologiju Univerziteta u Zadru. Ovogodišnju kampanju dodatno su podržali Ministarstvo regionalnog razvoja i fondova EU, kao i lokalna udruženja Lipa rič i Bašćina iz Lumbarde.

Osim tima sa Univerziteta u Zadru, u istraživanjima su učestvovali i stručnjaci iz Muzeja grada Kaštela, Dubrovačkih muzeja (Arheološki muzej), firme Kantharos d.o.o., kao i drugi saradnici i stručnjaci za podvodnu arheologiju.