Prošle godine započeta su prva arheološka istraživanja na lokalitetu Suhača u Štitiću, nakon što su brojni slučajni nalazi i rekognosciranja ukazali na postojanje značajnog arheološkog nalazišta.

U organizaciji Franjevačkog muzeja i galerije Gorica – Livno, ovog leta sprovedena je druga istraživačka kampanja, navodi se u saopštenju muzeja. Otkriveni su ostaci rimske grobne arhitekture, kasnoantičke grobnice i srednjovekovni grobovi, uz brojne pokretne nalaze. Preliminarni rezultati pokazuju da je ovo mesto korišćeno za sahranjivanje stanovnika antičkog i srednjovekovnog naselja u Suhači kroz period duži od hiljadu godina.

• Prvo paleolitsko nalazište u srednjoj Bosni: Pećina Suhi Dol otkriva tragove neandertalaca
• Najstariji rimski natpis o podizanju vojnog logora pronađen je u Bosni i Hercegovini
• Arheološko blago skriva se u Skelanima – zaštićena je rimska vila

Na lokalitetu je rimska nekropola s obredom spaljivanja pokojnika bila „pokrivena“ kasnoantičkom grobnom arhitekturom. Dok se na istom prostoru nastavilo sa sahranjivanjima i tokom srednjeg veka.

Nalazi koji potvrđuju raniju pogrebnu praksu uključuju reljefno ukrašene delove kamenih osuara (kameni sanduci) u kojima su Delmati (Iliri), pod rimskim uticajem, polagali spaljene ostatke pokojnika. Osuari su služili kao neka vrsta „urni od kamena“, ali pravougaonog oblika.

Prvo bi se pokojnik spalio na lomači (ustrinum), a zatim bi se ostaci pažljivo sakupljali i polagali u osuarima, koji su se stavljali u grobove. Ova tradicija je posebno česta u 1-2. veku. Od artefakata pronađeni su delovi nakita i nošnje, ulomci gotovo čitavih keramičkih posuda, kao i posebno vredan predmet – rimska bronzana vaga.

Istraživanjima je rukovodila arheolog Marija Marić Baković iz Franjevačkog muzeja, uz saradnju arheologa Filipa Ćubele. Iskopavanja su finansijski podržali Ministarstvo znanosti, prosvjete, kulture i športa Hercegbosanske županije i Federalno ministarstvo kulture i sporta.