U julu mesecu završena su zaštitina arheološka istraživanja na ostrvu Hvar. Radovi su rezultirali otkrićem kasnoantičke nekropole i sahranama u amforama.

Nakon dva meseca dinamičnih arheoloških radova, završena su zaštitna istraživanja u vrtu Palate Radošević iz 17. veka u Hvaru. Istraživanje nadolazećom izgradnjom nove Gradske biblioteke i čitaonice rezultiralo je spektakularnim otkrićem.

Prema preliminarnim rezultatima, pronađena je kasnoantička nekropola iz druge polovine 4. i početka / prve polovine 5. veka, kao i istočni krak zidova kasnoantičkog naselja sa gradskim vratima sa kraj V veka. Na površini od 65 kvadratnih metara otkriveno je 20 grobova sa skeletnim ostacima 32 osobe.

Pogrebna praksa na Hvaru

Osnovni tipovi kasnoantičkih grobnica uključivali su: jednostavne grobove u zemljanoj raci, sahranjivanje u amforama, nadgrobne konstrukcije od crepova (dvoslivni krov), kao i jednu zidanu grobnicu u kojoj je pronađeno 12 skeleta. Ono što ovu nekropolu posebno ističe je izuzetna očuvanost, kao i vrlo vredni i potpuni grobni nalazi, izvestila je specijalizovana kompanija Kantharos.

Ovaj neobičan pogrebni ritual, sahranjivanje u amforama, redovno se pojavljuje u arheološkim zapisima. Naučnici i dalje nisu sigurni u svrhu ove prakse. Izveštavajući o sličnom nalazu na mediteranskom ostrvu Korzika ranije ove godine, Amanda Morov iz Radio France Internationale (RFI) primetila je da su takve sahrana uglavnom rezervisane za odojčad ili decu.  Što se tiče starosti sahranjenih u amforama na Hvaru, ona nije još uvek poznata.

• Praistorijski masakr u Potočanima pre 6200 godina-nova saznanja
• Veliko arheološko otkriće na Pešlješcu u Hrvatskoj
• Baraćeve pećine u Hrvatskoj bile su stanište neandertalaca

U većini grobova bilo je priloga poput keramičkih lampi, staklenih boca, drugih posuda od gline ili pribora, kao i novčića. Preliminarna analiza ovih nalaza dala je preliminarno datovanje same nekropole, ali i nagovestila potpuno nove uvide u lokalnu/regionalnu kasnoantičku keramičku proizvodnju, kao i trgovačke veze, kroz dokumentovane importe, među kojima su neki po prvi put zabeleženi na Jadranu.

Datovanje sahrana

Bedem je u jednom delu presekao nekoliko grobova te se prema analogijama sa prethodno istraženim delovima bedema u hvarskom Arsenalu može datirati u kraj 5. veka, dok se preciznije datovanje, kao i u slučaju grobova, očekuje nakon rezultata sprovedenih radiokarbonskim analiza.

Pred sam kraj istraživanja u najdubljim je slojevima pronađen i stariji antički zid, koji se prema afričkoj sigilati preliminarno datuje u 2. vek.

• Neverovatno otkriće praistorijske pećinske umetnosti na Balkanu

Od svih dosad pronađenih tragova kasnoantičkog života u Hvaru ovo je zaista najznačajnije i najbogatije nalazište, koje slikovito prikazuje sav arheološki sjaj grobnih nalaza i pruža, za sada, najdetaljniji uvid u pogrebne običaje tog razdoblja, ali i nova saznanja o urbanizmu.