Arheolozi iskopavaju ostatke sojeničkog naselje na Dojranskom jezeru
Arheolozi istražuju ostatke praistorijskog sojeničkog naselja iz bronzanog i gvozdenog doba na Dojranskom jezeru.
Novija arheološka istraživanja započeta su nedavno zbog visokog nivoa jezera. Istražuje se područje obale koje se nalazi tridesetak metara južno od mesta gde su sprovedena prva istraživanja u tri kampanje, od 2012-2014. godine.
Arheološko nalazište „Mrdaja“ je naselje sojeničkog tipa s kraja bronzanog doba.
Prva saznanja o postojanju naselja iz daleke prošlosti na Dojranskom jezeru pojavila su se kada su sprovedeni radovi u cilju proširenja i uređenja obalnog pojasa. Jezero se nalazi blizu poznatog graničnog prelaza između Makedonije i Grčke.
- Pronađeno najstarije sojeničko naselje ispod Ohridskog jezera
- Arheolozi otkrili neverovatan način života stanovnika „Britanske Pompeje“
Područje koje se sada istražuje ima dimenzije 10×5 metara, a kulturni sloj se javlja na dubini od oko 1,5 metara.
Tokom iskopavanja pojavljuje se ogromna količina grube grnčarije, pre svega, posuda za čuvanje prehrambenih proizvoda, ali i ostaci keramičkih peći.
„S obzirom na nalaze iz materijalne kulture, naselje smeštamo u okvire kasnog bronzanog doba i prelaznog perioda između bronzanog i gvozdenog doba“, naveli su u saopštenju NU Zavod za zaštitu spomenika kulture i muzeja – Strumica.
Otkriće sojeničkog naselja na Dojranskom jezeru
Još tokom prvog otkrića veliki deo naselja je devastiran teškom mehanizacijom, napisli su arheolozi Zoran Rujak i Emil Slamkov u radu u časopisu Macedonia acta Archaeologica.
Arheološka iskopavanja započeta su 2012. godine i trajala su do 2014. godine. Potom se voda jezera vratila i zatrpala nalazište. Do nedavno je lokalitet bio oko 2 metara pod vodom.
„Tokom tri arheološke kampanje istražena je površina od oko 300 m2. Iskopavanja obale, koja je nekada bila prekrivena vodom, dala su dva sloja koja se nalaze ispod uzastopnih slojeva sedimenta od mulja, peska i jezerskih školjki“, piše u radu.
„Praistorijsko sojeničko naselje pripada drugom, ranijem sloju. Nalazi se na prosečnoj dubini od 0,5-1,3 metara. Ovaj sloj ima ostatke materijalne kulture i građevinskog materijala. Iskopavanjima je otkriven 61 šip različitih dimenzija (0,1 do 0,25 m) koji je podržavao konstrukciju objekata i platformi.“
Na osnovu rasporeda šipova, arheozi smatraju da su sojenice bile povezane malim mostovima.
Od artefakata, svakako, najviše ima keramičkih posuda koje su se koristile u različite svrhe.
„Pored grnčarije, pokretni arheološki nalazi obuhvataju metalne predmete sa ravnim ili zakrivljenim sečivima (noževima), igle, sekire sa otvorima za osovinu i kuke“, ističu arheolozi.
Takođe ima i kamenog oruđe kao što su sekire, brusevi, ručni mlinovi, tučkovi, kremeno oruđe, nešto od opsidijana, kao i koštano oruđe i školjke koje se koristile kao nakit.
Praistorijsko naselje je nasilno nestalo
„Naselje je imalo bliske veze sa kulturama koje su se razvile duž doline Vardara, naseljima donje Vardarske doline, severne Egeje i kulturama duž doline Strume. Ove kulture su se neprekidno razvijale u regionu između Vardara i Strume tokom kasnog bronzanog doba i prelaznog perioda između bronzanog i gvozdenog doba, sve dok njihov život nije nasilno ometan upadom zajednica sa severnog Balkana koje su započele osvajanje ovog područja Makedonije i Egejske obale“, objasnili su autori u radu.
Arheolozi smatraju da je ovo sojeničko naselje „Mrdaja“ iz praistorije imalo istu sudbinu kao i mnoga druga naselja koja su se suočila sa uništenjem i požarom. Nakon toga nije obnavljano i prestalo je da postoji.
