Istraživači već dugo traže mesto rođenja Svetog Petra. Možda su sada otkrili natpis koji bi mogao da označava crkvu apostola, za koju se kaže da se nalazi u rodnom mestu Svetog Petra u Betsaidi.

Današnji arheolozi nisu baš sigurni gde se nalazila Betsaida. Iako su svoje pretpostavke suzili na nekoliko potencijalnih mesta: arheološko nalazište Et-Tell, selo Mesadije i arheološko nalazište El-Araj.

Sveti Petar bio je jedan od 12 apostola Isusa Hrista i prvi rimski episkop.

Arheolozi u Izraelu tvrde da su pronašli arheološki dokaz koji potvrđuje lokaciju biblijskog ribarskog sela Betsaide. Prema Jevanđelju po Jovanu tu su rođeni Sveti Petar i njegov brat Sveti Andrej i apostol Sveti Filip. Hrišćani veruju da je ova lokacija takođe mesto nekih od Isusovih čuda, uključujući isceljenje slepog čoveka i hranjenje 5000 ljudi samo sa pet hlebova i dve ribe.

Otkriće koje menja sve

Aheološka ekspedicija El-Araj sprovodi iskopavanja na jednom od lokaliteta, na severnoj obali Galilejskog mora, od 2016. godine. Istraživanja predvode Kineret institut za galilejsku arheologiju i njujorški Najak koledž.

Ono što istraživači nazivaju „Oblast A“ u El-Araju ima ostatke južnog, zapadnog i severnog zida crkve apostola iz vizantijskog doba. Na tom istom prostoru nalaze se i ostaci grada iz rimskog perioda iz 1. veka.

Najnovije otkriće na lokalitetu je mozaik sa cvetom u crkvi koji je prvi put pronađen 2019. godine. Na njemu se nalazi grčki natpis koji poziva na zastupništvo „poglavara i zapovednika nebeskih apostola“, izrazi koji se često koristi za Svetog Petra. Natpis se nalazi unutar okruglog medaljona uokvirenog sa dve crne linije tesera. To je deo većeg, cvetnog mozaika na podu crkvene sakristije, prostora ili prostorije u kojoj se sveštenici pripremaju za službu.

„Ovo otkriće je naš najjači pokazatelj da je Petar imao posebnu vezu sa bazilikom i da je verovatno bila posvećena njemu. Budući da je vizantijska hrišćanska tradicija rutinski identifikovala Petrov dom u Betsaidi, a ne u Kapernaumu kao što se danas često misli, izgleda da je bazilika u znak sećanja na njegovu kuću“, rekao je Stiven Notli, profesor Najak koledža i rukovodilac iskopavanja.

Reči podržavaju teoriju arheološkog tima da je građevina bila Crkva apostola, bazilika iz vizantijskog doba opisana u spisima Vilibalda. On je bio nemački biskup iz Ajhštata koji je bio na hodočašću na sveta mesta na Galilejskom jezeru 724. godine.

Napisao je da su „otišli ​​u Betsaidu, rezidenciju Petra i Andrije, gde se sada nalazi crkva na mestu njihove kuće”.

Na natpisu podu crkve piše i „Konstantin, sluga Hristov“ (ovo ne bi bio istoimeni rimski car), unutar okruglog medaljona uokvirenog crnim teserama.

Betsaida je dom ribara

Ime mesta Betsaida znači „dom ribara“, a Isus je pozvao Petra i Andriju da ga slede dok su radili kao ribari. Selo je takođe bilo mesto gde je Isus nahranio 5000 ljudi u Jevanđelju po Luki.

“Isus je želeo da učenici nahrane veliki narod. Rekli su da bi to bilo nemoguće. Ali, jedan dečak sa njima je imao pet malih hlebova i dve male ribe. Isus uzima ovaj dar, zahvaljuje Bogu na njemu, i koristi ga da nahrani preko 5000 ljudi, sa ostatkom hrane!”

• Arheolog tvrdi da je pronašao najstariji hebrejski tekst u Izraelu u kome se pominje ime Boga
• Šta su arheološka istraživanja otkrila o biblijskom gradu Megido-Armagedon

Ostaci crkve se nalaze iznad rimskog kupatila, sa slojem mulja od 40 cm između. Što ukazuje da je selo u jednom trenutku poplavilo Galilejsko more (jezero). Odgovaralo bi istorijskim zapisima koji upućuju da Betsaida nestaje krajem 3. veka.

To znači da kada su Vizantinci sagradili crkvu apostola, možda je izgubljeno lokalno sećanje na to gde su rođeni Petar i Andrej.

Sa nastavkom iskopavanja u oktobru arheolozi se nadaju da će pronaći natpis posvećen apsotolu Andreju, jer bi crkva verovatno bila posvećena obojici muškaraca.

Izvori: Haaretz, Greekreport, Smithsonian Magazine