Arheolozi su dugo smatrali da su grobnice u obliku piramida bile rezervisane za bogate, ali nova istraživanja na lokalitetu Tombos otkrivaju da su i radnici nižeg društvenog statusa mogli biti sahranjeni u ovim strukturama.

Tokom skoro tri milenijuma, identifikovano je preko 110 piramida. Tradicionalno se verovalo da su ove građevine poslednje počivalište vladara, plemića i visokih zvaničnika. Međutim, iskopavanja u Tombosu otkrila su skeletne ostatke osoba različitoog društvenog statusa, uključujući i radnike.

• Radnici koji su gradili egipatske piramide bili su izloženi teškim metalima
• Halštatski rudari konzumirali su plavi sir i pivo pre 2.700 godina pokazale su analize drevnog izmeta

Tombos, smešten u nekadašnjem egipatskom kolonijalnom gradu u Nubiji, današnjem Sudanu, južno od Egipta, bio je pod egipatskom vlašću od osvajanja faraona Tutmozisa I oko 1500. godine p.n.e. narednih 400 godina.

Analiza ljudskih skeletnih ostataka pokazala je tragove teškog fizičkog rada tokom života, ali su ti pojedinci bili sahranjeni u piramidama uz elite. Prema istraživanju objavljenom u časopisu Journal of Anthropological Archaeology, radnici zaposleni od strane elite često su dobijali počast sahranjivanja u ovim grobnicama.

Elita se više ne sahranjuje u piramidama

„Naši nalazi ukazuju da piramidalne grobnice, nekada povezivane isključivo sa elitom, možda uključuju i osobe nižeg društvenog statusa“, navodi se u studiji. U periodu kada je Egipat kontrolisao Tombos, civilizacija je dostigla vrhunac, a članovi kraljevske porodice su se uglavnom udaljili od piramida, preferirajući grobnice isklesane u stenama. To je očigledno na mestima poput Doline kraljeva, gde su faraoni sahranjivani u skrivenim stenskim odajama.

Dok neki istraživači veruju da su intenzivni tragovi fizičkog rada na skeletima mogli pripadati plemićima u dobroj formi, autori nove studije ostaju skeptični. „Arheološki dokazi širom starog Egipta ukazuju da su elite imale značajno drugačiji način života od ostatka stanovništva,“ ističu istraživači.

Otkriće u Tombosu otvara nova pitanja o egipatskom društvu. Ako su radnici nižeg statusa bili sahranjivani u piramidama, to ukazuje na kompleksniji i inkluzivniji pristup sahranjivanju nego što se ranije mislilo.