Na teritoriji današnje Srbije otkriveno je više hiljada figurina na neolitskim lokalitetima. Samo neke figurine iz starčevačke, odnosno iz vinčanske kulture su posebne jer se ističu svojim retkim i jedinstvenim izgledom.

1. Figurina Crvenokosa Boginja

Crvenokosa boginja je poznata figurina otkrivena na neolitskom lokalitetu Donja Branjevina pre više decenija. Ova figurina Venere nastala je pre više od 7.500 godina u starčevačkoj kulturi. Ima izuzetnu visinu za figurine iz tog perioda koja iznosi 38 cm.

Na figurini je predstavljena ženska naga figura sa urezanom vulvom, bujnim grudima i prenaglašenim oblinama. Ono što je izdvaja od ostalih figurina iz istog perioda jeste pažljvo modelovana duga kosa. Zbog tragova crvene boje koji su pronađeni na njenoj kosi dobila je ime Crvenokosa boginja. Arheolozi smatraju da je njeno simboličko značenje povezano sa funkcijom plodnosti i materinstva pa se može nazvati i Boginja majka.

Što se tiče njenog lica, ono deluje kao misterija. Urezane su dve linije koje predstavljaju oči i noj je blago naglašen. Više deluje kao da je nosila masku. Danas je izložena u Narodnom muzeju Srbije

2. Dvoglavi idol ili figurina blizanci

Antropomorfna figurina Blizanci sa Gomolave potiče iz vinčanske kulture i datuje se oko 5.300-4.500 godina pre nove ere. Figurina je nazvana i dvoglavi idol, a dugo je bila zaštitini znak Vojvođanskog muzeja. Izrađena je od pečene gline.

Praistorijska figurina ima tipične karakteristike vinčanskih figurina- trouglasto lice, bademaste oči, urezane geometrijske ukrase koji možda predstavljaju odeću, tetovažu ili nakit. Na figurinama su primećene i rupice koje su možda služile za provlačenje kanapa ili vrpce.

Figurine sa dve glave nisu tako česte u praistorijskoj umetnosti. One mogu predstavljati natprirodna bića ili božanstva. Možda su i realistični prikaz sijamskih blizanaca ili je ipak u pitanju kultni idol sa odgovarajućim značenjem.

3. Vinčanska figurina Majka sa detetom

Figurina Majka sa detetom deo je arheološke zbirke u Zavičajnom muzeju u Jagodini. Pronađena je na arheološkom lokalitetu Drenovac (Slatina-Turska česma) kod Paraćina. Pripada vinčanskoj kulturi od perioda 5.300 do 4.500 godina pre nove ere. Ima visinu od 20 cm, izrađena je ručno uz pomoć gline.

Ima sve karakteristike vinčanskih figurina, ali je posebna jer je sa njom i dete predstavljeno. Ova figurina je jedan od najlepših i najznačajnijih artefakata. Predstavlja sedeću žensku figurinu, golih grudi, koja u naručju drži dete. Arheolozi smatraju da ova figurina simbolizuje rađanje, životni ciklus i plodnost.

4. Vinčanska Figurina Vita

Najveća vinčanska antropomorfna figurina ikada jeste figurina Vita pronađena 2019. godine. Visoka je 54 cm. Vita je stara oko 6.500 godina, a pronađena je na arheološkom lokalitetu Vitkovačko polje kod Aleksandrovca. Iako je pronađena u delovima, brzo je konzervirana i restaurirana.

Neolitska figurina Vita predstavlja ljudsku figuru koja sedi na tronu, sa rukama položenim na kukove.

Ovu figurinu posebno čine zanimljivom svi otisci prstiju umetnika koji ju je napravio pre više milenijuma.

Figurina Vita se nalazi u zbirci Zavičajnog muzeja Župe u Aleksandrovcu.