Arheološka iskopavanja ispred gimnazije u Čačku potvrdila koliko je ovaj grad bio značajan u antici
Arheolozi su sproveli zaštitna arheološka istraživanja ispred gimnazije u Čačku i otkrili ostatke antičkog bedema. Današnji Čačak se nalazi iznad ostataka antičkog grada.
Tokom marta i aprila 2024. godine Narodni muzej u Čačku je sproveo nadzor nad zemljanim radovima koji se izvode zbog rekonstrukcije komunalne infrastrukture ulice Župana Stracimira i njenog pretvaranja u pešačku zonu.
Prethodno je nadležni Zavod za zaštitu spomenika kulture iz Kraljeva dao uslove po kojima svi zemljani radovi moraju imati kontinuirani arheološki nadzor. Mašinski iskop se odvija po trasama starih instalacija.
„Kod zgrade čačanske Gimnazije otkriveni su temelji masivne zidane konstrukcije od lomljenog kamena i krečnog maltera. U dogovoru sa investitorom Gradom Čačkom, usledila su manja arheološka istraživanja. Najstariji sloj života reprezentuju nalazi iz vremena kraja 1. i prve polovine 2. veka naše ere“, rekao je za „Sve o arheologiji“, kustos-arheolog Vujadin Vujadinović iz Narodnog muzeja u Čačku.
U sloj sa novcem imperatora Trajana (kovan 101-102. godine) i keramikom istog perioda ukopan je temelj bedema. Bedem verovatno potiče iz kasnoantičkog perioda (kraj 3.- prva polovina 4. veka), objasnio nam je arheolog.
„Bedem je očuvan u visini od 2-3 nadzemna reda kamena. Tesanici bedema povađeni su tokom ranijeg perioda srednjeg veka. Otkriveni bedem je deo vojne fortifikacije ili civilnog naselja koja egzistiraju u vreme 1-5. veka“, rekao nam je sagovornik.
Na ovom prostoru širi se kasnosrednjovekovna nekropola iz 15. veka, koja je oštetila antički bedem. Pronađen je grob mlađe osobe, orijentacije zapad-istok, ali je trenutno bez mogućnosti preciznijeg datovanja.
U mlađim slojevima su otkrivene otpadne jame iz 18-19. veka, što ukazuje na širenje naselja iz ovog perioda i na tom prostoru.
U iskopavanjima učestvuju i Ljubinka Bogićević arheolog iz Čačka i studenti Tehničkog fakulteta iz Čačka.
Antičko naselje leži ispod današnjeg Čačka
Inače, pre 10 godina su bila sprovedena istraživanja u dvorištu Gimnazije u Čačku. Njima je rukovodila Katarina Dmitrović, kako piše na sajtu Muzeja. Istraživanja su bila značajna za utvrđivanje hronologije i stratigrafije nalazišta. Tada je pronađena velika rimska građevina, koja se može vezati za širi kompleks naselja na prostoru centra savremenog Čačka. Sledeće godine, 2015. otkrivena je i hrišćanska nekropola, nastala na ruševinama rimske građevine.
- Privremeni rimski vojni logori otkriveni uz pomoć Google Earth-a
- Pronađena rimska legionarska baza „Gvozdena legija“ u podnožju Tel Megida
Širi centar Čačka, nekih 200 x 200 m, je pod zaštitom. Najveći deo tog prostora zauzima antički naseobinski horizont (od 2-3. veka i kasnije u 4-5. veku). Naime, to naselje je bilo najveće u kasnoj antici, u 4. i 5. veku, sudeći po istraživanjima koja je sproveo Narodni muzej u Čačak. O čemu smo pisali, a više o tome: Grad ispod grada: arheološka istraživanja u dvorištu Narodnog muzeja u Čačku donela važno otkriće
Arheološka istraživanja sprovedena na prostoru današnjeg Čačka još jednom su pokazala da je ova teritorija imala značajnu ulogu u antici.
„Praćenje građevinskih radova i iskopavanja na slobodnim površinama šireg centra Čačka će se nastaviti i u narednom periodu. Treba pomenuti da je Čačak jedan od najbolje istraženih modernih naselja u unutrašnjosti Srbije, pogotovo kada je reč o antičkom periodu“, istakao je arheolog Vujadin Vujadinović.