Tokom oktobra meseca sprovedena su arheološka iskopavanja u podnožju Gradine u Kozici. Arheološka istraživanja donela su otkriće, do sada nepoznate, praistorijske nekropole. Reč je o nekropoli iz kasnog bronzanog doba (8. vek p.n.e.) na kojoj je potvrđeno biritualno sahranjivanje pokojnika.

Gradina u Kozici, opština Oštra Luka je višeslojan arheološki lokalitet. Tragovi života datuju se još od praistorijskog doba o čemu svedoči, u prvom redu površinskim arheološkim materijalom potvrđena praistorijska gradina, pa sve do perioda srednjeg veka, dokaz čemu su sačuvani ostaci srednjovekovnog grada koji se sastojao od obora, manjeg dvorišta i kvadratne kule podignute na steni.

Polazeći od analogija sa drugim, po karakteru sličnim arheološkim nalazištima, a na temelju provedenih sondažnih arheoloških istraživanja potvrđene su pretpostavke o postojanju praistorijske nekropole u podnožju pomenute gradine, o kojoj do sada nije bilo nikakvih saznanja.

• Stara istraživanja, nova otkrića: nekropola u Mokrinu
• Otkriće kneževskog groba sa najstarijim mačem u Hrvatskoj
• Praistorijski tumuli u Kujavi kod Danilovgrada

Pogrebna praksa na nekropoli

U okviru praistorijske nekropole postojale su dve vrste pogrebne prakse-inhumacija i kremacija. Prva je potvrđena slabije očuvanim skeletom uz koga su pronađeni vredni grobni prilozi – nakit u vidu naušnica i uslovno nazvanim nanogicama, te dve posude položene uz noge pokojnika.

S druge strane kremaciju potvrđuju nalazi čak četiri urne od kojih je jedna u celosti očuvana, a druge delimično. Unutar njih nalazile su se ritualne posude, pri čemu se posebno izdvajaju dve amfore na kojima su vidljivi jasni ukrasni motivi koji su i najbolja potvrda datovanja nekropole u finalno bronzano doba (period oko 8 v. p.n.e).

Pokretni materijal izuzetno dobre obrade i visokog stepena očuvanosti nalazi se u prostorijama Muzeja Kozare u Prijedoru koji će provoditi dalje aktivnosti u smislu njegove konzervacije i prezentacije.

Sondažna arheološka iskopavanja realizovana su u saradnji Republičkog zavoda za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa i Muzeja Kozare u Prijedoru.