Prema rezultatima nove studije keramičke posude iz 11. i 12. veka iz Jerusalima bile su upotrebljene kao ručne granate. S obzirom da je to vreme krstaških ratova ručne granate su verovatno korišćene prilikom opsade ovog grada.

U multidisciplinarnom istraživanju objavljenom u časopisu PLOS ONE, tim stručnjaka analizirao je hemijske tragove u unutrašnjosti četiri sferno-konične keramičke posude iz Jerusalima, datovane u period od 11. do 12. veka.

Njihovi nalazi pokrenuli su uzbudljiva pitanja: da li su neke od tih posuda bile korišćene kao medicinske bočice, luksuzne kutijice za parfeme ili možda čak kao srednjovekovne ručne granate? Ove male keramičke posude su lako prepoznatljive i pronađene su u svim arheoloških kontekstima širom Bliskog istoka između 9. i 15. veka.

Male keramičke posude služile kao eksplozivno oružje

Rezultati su pokazali prisustvo različitih spojeva, od masnih i amino-kiselina, preko biljnih smola i alkohola, do neobično visokih koncentracija žive, sumpora, magnezijuma i fosfora. Jedna posuda (sherd 737) sadrži tragove eksplozivnih komponenata poput kalijum-nitrata i žive, što autori tumače kao potencijalni sadržaj „srednjovekovne ručne granate”.

Ta teorija podržana je i njenim neukrašenim oblikom, debljinom zida i mestom pronalaska u slojevima destrukcije. Ovo objašnjenje je dodatno potkrepljeno dokazima iz drevnih arapskih tekstova.

Pronađeni fragmenti posuda koji su iskopani iz Jermenskog vrta u Jerusalimu 1960-ih analizirani su na tragove ostataka kako bi se utvrdio njihov sadržaj. „Ove posude su pravljene za vreme krstaških ratova kao granate bačene na uporišta krstaša, proizvodeći glasne zvukove i jake bljeskove svetlosti“, navodi se u studiji.

Krstaški ratovi (1095-1291), bili su niz nasilnih verskih ratova koje je pokrenula Latinska crkva tokom srednjovekovnog perioda, koji su kulminirali najpoznatijim pokušajem zauzimanja Jerusalima od islamske vladavine. Čini se da su stanovnici Jerusalima pronašli genijalne načine da uzvrate.

Šta su sadržale ove keramičke posude?

Neki istraživači su predložili da su posude korišćene kao granate i u njima se nalazi crni barut, eksploziv napravljen u drevnoj Kini i za koji se zna da je uveden na Bliski istok i Evropu do 13. veka. Moguće da je bartu uveden na Bliski istok ranije i to u ovim posudama od 9. do 11. veka. Ali nova studija isključuje prisustvo crnog baruta. „Ovo istraživanje je pokazalo da to nije crni barut i da je verovatno lokalno izmišljen eksplozivni materijal”.

Druge posude ukazuju na medicinsku i kozmetičku primenu. U njima su identifikovani tragovi biljnih ulja, aromatičnih komponenti poput salicilne kiseline, glicerin, kao i smola kojom je, verovatno, otvor posude bio zapečaćen.