“Dama sa kapuljačom”, praistorijska figurina Venere iz Brasempuja
Figurina Venere iz Brasempuja jedan je od najranijih poznatih realističnih predstava ljudskog lica. Izrađena je od slonovače mamuta pre oko 22.000 godina. Poznatija je i kao “Dama sa kapuljačom”.
Paleolitska figurina La Dame `a la capuche potiče iz pećine u malom selu Brasempuj u jugozapadnom delu Francuske.
Dve pećine u blizini sela, 100 metara jedna od druge, bile su među prvim paleolitskim nalazištima koja su istražena u Francuskoj.
Napravljena je od kosti mamutovog roga tokom gravetijenske kulture gornjeg paleolita, pre oko 22.000 godina. Ima malu visinu od 3,54 cm, a imala je sigurno veću. S obzirom da je samo glava očuvana i pronađena. Figurina je danas izložena u Nacionalnom arheološkom muzeju u Francuskoj.
Do otkrića ove figurine došlo se, u jednoj od pećina, 1894. godine. Pored nje je pronađeno još osam antropomorfnih figurina u fragmentima. Ovi nalazi mogu predstavljati nedovršena umetnička dela. Moguće da je umetnik izrađivao više figurina istovremeno.
Nažalost, njen arheološki kontekst je izgubljen. Ne zna se tačno na kom mestu, gde i sa kojim artefaktima je u pećini pronađena.
Venera od Brasempuja ima trouglasto, ako ne i zaobljeno lice. Na njoj se uočava čelo, nos, obrve, ali ne i usta. Moguće da vajar nije stigao da ih izrezbari. Predstava kose podseća na mrežu za kosu ili čak kapuljaču, zbog čega je i dobila prepoznatljivo ime “Dama sa kapuljačom”.
Praistorijska figurina je savremena drugim paleolitskim Venerama: Veneri iz Vilendorfa, nedavno otkrivenoj Veneri iz Francuske, a najsličnija je Veneri iz Dolni Vestonice.