Otkrivena najstarija veštački deformisana lobanja u Evropi
Veštački deformisana lobanja iz italijanske pećine predstavlja najstariji otkriveni dokaz o ovoj drevnoj praksi u Evropi.
Praistorijska lobanja, stara oko 12.500 godina, otkrivena je pre pola veka i potvrđuje da praksa veštačkog oblikovanja glave datira još iz kamenog doba.
- Najveća kolekcija veštački deformisanih lobanja otkrivena na groblju iz 5. veka
- Sarmati su deformisali lobanje svojih članova zajednice
- Misterija metalnog implanta na drevnoj lobanji: Autentičan ili falsifikat?
Veštačka deformacija lobanje podrazumeva primenu pritiska na glavu odojčeta tokom ranog razvoja, pre nego što kosti srastu, čime se menja oblik lobanje. Najčešće se sreću dva tipa deformacije. Prvi se sprovodi pomoću krutih predmeta (drvenih dasaka), što dovodi do spljoštenja potiljačne i frontalne kosti i širenja parijetalnih kostiju. Dok se drugi praktikuje pomoću mekših materijala (čvrsto vezane tkanine), što uzrokuje opšte izduživanje lobanje.
Ova praksa je dokumentovana na skoro svim kontinentima i praktikovana hiljadama godina. Najstariji primeri dolaze iz Australije (13.500 godina) i Azije (11.200 godina), dok je najpoznatija iz Centralne i Južne Amerike, gde je bila prisutna gotovo 10.000 godina. Razlozi za modifikaciju nisu sasvim poznati, ali se pretpostavlja da je označavala identitet, društveni status ili pripadnost grupi.
Lobanja sa modifikacijom iz Italije
Novo istraživanje objavljeno u časopisu Scientific Reports analiziralo je lobanju iz pećine Arene Kandid na severozapadu Italije, lokaliteta iz kasnog gornjeg paleolita (pre 12.900-11.600 godina). Lobanja odraslog muškarca, nazvana AC12, ranije je tumačena kao posledica bolesti ili povrede u detinjstvu. Međutim, savremene metode pokazale su da je reč o namernoj deformaciji lobanje uz pomoć tkanine.
Tim istraživača koristio je CT skeniranje i digitalnu rekonstrukciju lobanje, a zatim primenio geometrijsku morfometriju – tehniku koja meri biološke oblike kostiju. Rezultati su potvrdili da lobanja AC12 predstavlja najstariji dokaz veštačke deformacije u Evropi, star više od 12.000 godina.
