Raskošna rimska vila na lokalitetu Anine-Ćelije iz 3. i 4. veka
Arheološki lokalitet Anine-Ćelije je od izuzetnog istorijskog i kulturnog značaja. Reč je o jednoj od najbolje očuvanih i najprostranijih rimskih vila iz perioda 3. i 4. veka.
Na ušću reke Ljig u Kolubaru, nedaleko od Ibarske magistrale, arheolozi su pronašli ostatke raskošne vile i mnogobrojne objekte gazdinstva čiji je vlasnik, po svemu sudeći, bio veleposednik, a kompleks se prostire na više od 40 hektara.
U proleće 1996. godine prilikom oranja su otkriveni tragovi velike apside poznoantičke građevine.
- Otkriće bronzane figure boginje Dijane u Nepričavi
- U Visokom pronađena villa rustica stara 1.500 godina
- Arheolozi su pronašli ostatke rimskog kupatila na lokalitetu Jablanica kod Aleksandrovca
Na oko 100m severoistično od ovog prostora otkriven je veliki broj nalaza rimskih moneta iz perioda III do IV veka, fragmenti narukvica od staklene paste, prstenje, oruđe. Ovakva vrsta nalaza ukazuje da se na tom prostoru nalazila nekropola, gde su sahranjeni žitelji naselja. Na ovu pretpostavku ukazuje i nalaz dela nadgrobne stele. Izvestan broj nalaza potiče iz srednjeg veka (11 do 13 vek). Kada su ruševine kompleksa verovatno korišćene kao privremeni zaklon.
Rezultati arheoloških istraživanja
U Aninama je pronađena kolekcija novca koja se ubraja u najveće iz te epohe na području Srbije. U pitanju je izuzetno veliko poljoprivredno dobro iz četvrtog veka, kompleks sa stambenim i ekonomskim delom, te grobljem. Istražen je tek deseti deo vile koja se, po procenama stručnjaka, prostire na više od 4.000 kvadratnih metara.
Pronađeni su dobro očuvani ostaci šest prostorija vile rustike, zidovi visoki do dva metra. Procenjuje se da je centralni deo građevine bio visok oko osam metara, a vila je imala sistem za grejanje toplim vazduhom u svim prostorijama!
Najnovija iskopavanja 2020. godine pokazala su da je kupatilo imalo i trem, čiji su temelji otkriveni. U toj fazi istraživanja, arheolozi su pronašli i blok građevina za koji se nije znalo da postoji.
– Na velikom broju njiva na lokalitetu Anine, prilikom oranja pojavljuju se veće količine građevinskog materijala, uglavnom kamenja, kojim je građena vila, a koje su seljani ne znajući o čemu je reč neretko koristili čak za gradnju svinjaca – rekao je arheolog Arsić iz Zavoda 2020. godine.
Blizina Ibarske magistrale i lak pristup lokalitetu, idealni su za ovu vrstu turističkih objekata, kakvu nema nijedan sličan rimski lokalitet u Srbiji!
