U naučnom radu “Identifying treponemal disease in early East Asia”, Zhou i saradnici prodiskutovali su o prisustvu sifilisa u Kini znatno pre dolaska posade Vaska da Game 1498. godine. Rezultate analiza dobili su proučavanjem patologija na skeletnim ostacima iz kineske dinastije Tang (7-10. vek). Do širenja sifilisa moglo je doći usled međunarodne trgovine i zbog poligamije koja je praktikovana tokom dinastije Tang.

Naučni rad je objavljen u časopisu American Journal of Bioanthropology.

Istorijski zapisi sugerišu da je virulentni oblik treponematoze – polno prenosivog sifilisa, u Aziju iz Evrope donela posada Vaska da Game, koja je došla u Indiju 1498. godine.  

• Arheolozi su otkrili ostatke nepoznate kulture od pre 40.000 godina u Kini
• Otkrivena najstarija kovnica novca u Kini
• Najraniji dokazi veštačke deformacije lobanje u Kini

Polno prenosivi ili venerični sifilis, tropska frambezija i endemski sifilis (bejel) izazivaju tri podvrste bakterije spirohete Treponema pallidum. Zajedno sa tropskom bolešću kože – pintom, povezanom sa T. carateum, ove zarazne bolesti se zajednički nazivaju treponematoze. Samo je sifilis polno prenosiva bolest.

Istorijski posmatrano, u literaturi se mogu naći tri alternativna modela za unošenje treponeme u kontinentalnu Kinu. To su model Vasko da Gama, model trgovine i pacifički model. Model Vasko da Gama je ekvivalentan kolumbijskom modelu iz Evrope.

Arheološki pregled

Područje grobnice Šingfulindaji nalazi se u predgrađu grada Sijan, provincija Šanksi. U avgustu 2017. Institut za konzervaciju kulturnih relikvija Sijana sproveo je zaštitna arheološka istraživanja zbog izgradnje infrastrukture. Iskopavanja su dovela do otkrića nekropole. Groblje se nalazi istočno od drevnog gradskog zida Čangana (zhǎng ān), antičkog naziva savremenog Sijana, koji je bio prestonica dinastije Tang od 618. do 904. godine.

Na osnovu arheoloških nalaza (novčići, keramičke figurice i natpisi) i radiokarbosnkog datovanja skeleta sve sahrane su datovane u period dinastije Tang (618. do 907. godine) i Song (960.–1279. godine).

Antropološki je analizirano oko 1600 skeleta sa arheološkog lokaliteta Šingfulindaji (618. do 1279. godine nove ere).

Dvanaest odraslih osoba iz Šingfulindaija imalo je lezije na kostima koje ukazuju na sistemsku patologiju. Tri osobe su imale infekciju koja ukazuje na treponemu. Radiokarbonski datumi za uzorke kostiju ovih skeleta stavljaju ih pre 1200. godine.

Kako je došlo do infekcije treponemom?

Vreme sahranjivanja u Šingfulindajiu bilo je i vreme kada je putovanje mrežom međunarodnih trgovačkih puteva, koji obuhvataju ogroman geografski region, kasnije nazvan Put svile (2. vek pre nove ere – 15. vek nove ere), bilo izuzetno aktivno. To je dovelo do povećanog nivoa interakcija, dovodeći u kontakt ranije izolovane oblasti.

Takođe je predloženo nezavisno širenje sifilisa u istočnu Aziju kroz Pacifik. Istraživači druge studije (Vlok et al. 2020) smatraju da je migracija zemljoradnika iz južne Kine u ovu oblast put prenošenja ove bolesti. Moguće je da su druge vrste treponeme postojale u ranijim periodima, a da nisu istorijski zabeležene kako treba.

Kontinentalna klimatska zona u kojoj se nalazi Šingfulindaji nije tipična za pojavu i širenje endemskog sifilisa. S obzirom da se ovi sojevi javljaju u tropskim oblastima, odnosno u vrućim i suvim sredinama.

Poligamija u dinastiji Tang

Stanovništvo Čangana je bilo multietničko, sa značajnim prilivom ljudi iz severozapadne pogranične oblasti carske Kine, kao i iz Persije. Dinastija Tang je poznata po romantičnim odnosima i prilivom muškaraca u potrazi za đinšijem (stepenom potrebnim za uzdizanje do političke moći), kao i njihovoj složenosti odnosa sa kurtizanama.

U drevnim kineskim spisima o seksualnim odnosima i aktivnostima postoji mnogo izveštaja. Postoje spisi o praksi poligamije sa konkubinama koje žive sa bračnim parovima i kurtizanama koje su bile sastavni deo društva tokom dinastije Tang. Život sa ženom i konkubinom, uz uspostavljanje odnosa sa kurtizanom, bila je uobičajena praksa za bogate muškarce tog vremena.

Autori su u studiji zaključili: “Ova studija dokumentuje skeletne slučajeve uznapredovale bolesti treponeme apsolutno datovane C14 metodom od 664–945. godine. Urbano okruženje, gde postoje dokumentovani dokazi za povećanu interakciju između više etničkih grupa i razvijene institucije kurtizana tokom dinastije Tang, favorizuje polno prenosivi sifilis kao najverovatniju dijagnozu. To možda ukazuje da je sifilis postojao u Kini pre dolaska Vaska da Game 1498. godine”.