Tokom arheoloških iskopavanja u Festosu otkriveni su oklop i štit ratnika iz gvozdenog doba, za koga se veruje da je bio lokalni junak.

Ovo izvanredno otkriće, bronzani komad koji se sastoji od štita, fragmenata šlema i možda pojasa, dogodilo se tokom arheoloških iskopavanja u Festosu na ostrvu Krit u julu 2023. Iskopavanje je vodio tim profesora Ilarija Kaloia, pod rukovodstvom profesora Pjetra Militela sa Univerziteta u Kataniji. Radovi su počeli 2022. godine, piše u saopštenju.

U Grčkoj je izuzetno retko pronaći ratničko bogatstvo u naselju, a ne u pogrebnom kontekstu. Ovo je navelo istraživače da dovedu u pitanje poreklo i funkciju ovog oružja.

„Najintrigantnija hipoteza, koju samo dalja iskopavanja mogu potvrditi“, objašnjava Ilarija Kaloi, „je da je oklop možda pripadao lokalnom heroju, kome je odana počast u kultnom području, ili kenotafu, u vezi sa osnivanjem polisa Festosa između 8. i 7. veka pre nove ere“.

• Disk iz Festosa, nerešena arheološka misterija
• Otkriven je rimski odeon na Kritu
• Pravi vojnici testirali mikenski oklop star 3.500 godina

Bronzani štit koji je otkriven je centralni deo štita, koji je verovatno bio napravljen od kvarljivog materijala, verovatno kože. Glava štita je sastavljena od centralnog konusnog elementa sa dugačkim izbočinom i spoljašnjeg diska sa nizom rupa oko ivice, verovatno korišćenih za pričvršćivanje. Na unutrašnjoj strani nalazi se centralni, istureni bronzani prsten koji je verovatno služio za istu svrhu.

Najbolje očuvani deo šlema su dva obrazna dela, koja su štitila obe strane lica do vilice ili paragnatide. Ukrašene su kružnim motivima i imaju male rupice za pričvršćivanje za šlem.

„Izuzetna karakteristika otkrića u Festosu je da je oklop izvučen iz konteksta koji nije pogrebni. Ovi delovi su pronađeni unutar pitosa, velikog kontejnera za skladištenje, prečnika skoro 120 cm. Bili su sakriveni ispod poklopca od terakote, koji je bio prekriven velikim fragmentom posude sa ukrasnim motivima u obliku malih krčaga (ojnohoha) i spirala koje se kreću“, rekla je Kaloi.

Ratnička oprema pronađene u kultnom području

Područje na kome su otkrivena mogla je biti bogomolja. Ovu hipotezu potkrepljuju ritualni raspored pokrivke i izgled prostorije.

Predmeti pronađeni svuda oko velikih pitosa takođe podržavaju ovu hipotezu. Uključuju dva gvozdena noža, niz posuda za izlivanje različite veličine (ariballoi) koji datiraju od 8. do 7. veka pre nove ere, i mali štit od terakote, obojen belom bojom. Ovi predmeti podsećaju na ratnički grob, ali bi se u ovom slučaju mogli posmatrati kao zavetni pokloni u kultnom prostoru.

Lokacija otkrića je podjednako značajna. Nalazi se na jugozapadnim padinama Kasrija, istog brda na kome je podignuta Prva palata na Festosu u 19. veku pre nove ere, i zapadno od velikog Zapadnog dvora palate.

Ovo jedinstveno otkriće baca novo svetlo na ključni period Festosa, osnivanje polisa. Istoriji ovog milenijumskog centra dodaje se važan deo. Osnovan u 5. milenijumu pre nove ere, Festos je prvo postao minojska palata, srodna Knososu, a zatim grčki polis. Ostao je važan centar sve do njegovog uništenja od strane obližnjeg Gortina 146. godine pre nove ere.