Tokom marta i aprila JU Muzej Tešanj sproveo je projekat istraživanja Gradine u Mravićima, blizu Doboja.

Kako piše na fejsbuk stranici JU Muzeja Tešanj projekat je najvećim delom finansiran od strane Ministarstva civilnih poslova Bosne i Hercegovine, putem javnog poziva “Sufinansiranje projekata kulture u BiH za 2022. godinu”.

Prva arheološka istraživanja na Gradini u Mravićima sprovela je grupa arheologa: dr Aleksandar Jašarević, mr Ago Mujkanović, Snježana Antić i postdiplomac na studijijama arheologije Sedin Bedak. Takođe, pored njih u projektu su učestvovali Kenan Hadžišehić, Haris Užičanin – učenik Gimnazije “Musa Ćazim Ćatić” Tešanj i Selver Kantić.

Arheološka istraživanja na Gradini

Cilj arheoloških istraživanja bio je da se utvrdi vertikalna stratigrafija lokaliteta Gradina u Mravićima. Kako bi to utvrdili, arheolozi su obavili sondažna iskopavanja na površini 8×4 m. Ova istraživanja su dala značajne rezultate.

Ono što su arheolozi saznali jeste to da su ljudi na ovom mestu živeli u kamenom dobu, odnosno u periodu neolita, u bakarnom dobu ili eneolitu, u kasnom bronzanom dobu, kasnoj antici i u srednjem veku.

Otkriveni su brojni nalazi poput: bronzanih naušnica iz srednjeg veka, perlica od ćilibara, koštanih alatki (šila), vrhova srednjovekovnih strela iz različitih perioda, srednjovekovni ukopi i brojne kremene alatke i dekorisani keramički materijal iz različitih perioda.

• Otkriveno 2.500 godina staro naselje u Lukavcu
• Arheološka istraživanja na nekropolama stećaka Milavići i Hatelji, intervju sa Sašom Čaval
• Jedinstveno otkriće arheologa na lokalitetu Kopilo kod Zenice

Arheološki materijal će postati deo muzejske postavke JU Muzej Tešanj. Direktnu korist od projekta imaju pripadnici stručne javnosti – arheološke struke, potom zaposleni u turističkim agencijama, koji se bave kulturnim turizmom, kao i lokalna zajednica.

Ukratko o Gradini

U arheološkom leksikonu BiH Branko Belić opisuje Gradinu u Mravićima, 6 km od Doboja kao srednjovekovno utvrđenje i nekropolu na levoj obali reke Bosne. Reč je o tipičnom gradinskom naselju čiji plato unutar bedema ima relativno velike dimenzije, površine oko 3 ha. Unutar Gradine se nalazi i 16 nadgrobnih spomenika, stećaka iz kasnog srednjeg veka.

U radu iz 2018. godine dr A. Jašarević, ističe da takva organizacija nekropole unutar bedema nije tipična za srednji vek, odnosno da je opis fortifikacije od strane Branka Belića pogrešna. Zato što se radi o ostacima kasnoantičkog utvrđenja. Prilog u tome govori i pronađena keramika iz oog perioda.

Dalje u radu je predstavljen opis kasnoantičkog utvrđenja. “Kasnoantičko utvrđenje ima formu trougla sa ulaznom kapijom i kulama najverovatnije sa zapadne strane, gde je teren i najpristupačniji. Očuvani delovi bedema, njegovo spoljno lice, pokazuju da je čitava južna strana bila branjena bedemom, dok je severna strana samo delimično podzidana jer je pristup onemogućen oštrom i dubokom prirodnom strminom.”