Arheolozi su iskopali redak dokument u Masadi na kome je ispisana plata rimskom legionaru. Ovo je jedan od tri takva pronađena dokumenta širom rimskog carstva.

Masada je drevna tvrđava i palata, koju je sagradio kralj Herod Veliki između 37. i 31. godine pne. Smeštena je na visoravni u Judejskoj pustinji sa pogledom na Mrtvo more u južnom okrugu Izraela.

Tokom iskopavanja u Masadi, arheolozi iz Uprave izraelskih antikviteta otkrili su papirus sa ispisanom platom rimskom vojniku iz 72. godine nove ere.

Jevrejski pobunjenici su se učvrstili u Masadi od 66. do 74. godine n.e., tokom jevrejske pobune protiv Rima. Rimska vojska je opsedala poslednje držanje skoro četiri godine nakon pada Jerusalima.

Jedini istorijski izveštaj o sukobu je Josif Flavije, koji tvrdi da su svi jevrejski pobunjenici počinili masovno samoubistvo pre nego što su rimske trupe upale unutar zidina. Međutim, arheolozi osporavaju istorijsku tačnost tog izveštaja.

Retko otkriće arheologa u Masadi

Izraelski arheolozi su otkrili detaljno ispisan vojni ček. To je jedan od samo tri pronađene i sačuvane legionarske plate širom rimskog carstva. Ovaj ček ili papirus je izdat rimskom legionarskom vojniku tokom Prvog jevrejsko-rimskog rata 72. godine nove ere.

Drevni svitak je jedan od najmanje 14 latinskih dokumenata, 13 napisanih na papirusu i jedan na pergamentu, pronađenih u Masadi. Ovaj dokument se smatra najbolje očuvanim latinskim papirusom iz Masade.

Iako je papirus vremenom oštećen i samim tim veoma fragmentovan, sadrži dragocene podatke o upravljanju rimskom vojskom i statusu vojnika. Dokument pruža detaljan pregled plate rimskog vojnika za dva platna perioda (od tri koje bi primao godišnje). Sadrži i različite odbitke koje su mu naplaćene. Vojska je snabdevala vojnike osnovnom opremom. Međutim, kao i danas, neki vojnici su odlučili da dopune i unaprede svoju opremu.

Vojnici su pljačkali

„Plata ovog vojnika uključivala je odbitke za čizme i lanenu tuniku, pa čak i za hranu, za ječam za njegovog konja“, kaže dr Oren Ejblman iz Uprave za antikvitete Izraela.

„Iznenađujuće, detalji pokazuju da su odbici skoro premašili platu vojnika. Dok ovaj dokument daje samo uvid u troškove jednog vojnika u određenoj godini, jasno je da u svetlu prirode i rizika posla, vojnici nisu ostajali u vojsci samo zbog plate.”

• Arheolozi pronašli rimsku vojničku diplomu
• Otkrivena rimska paradna maska u Rumuniji

Prema dr Ejblmanu, „vojnicima je možda bilo dozvoljeno da pljačkaju u vojnim kampanjama. Druge moguće sugestije proizilaze iz pregleda različitih istorijskih tekstova sačuvanih u Laboratoriji za svitke s Mrtvog mora Izraelske uprave za antikvitete.”

“Na primer, dokument otkriven u pećini pisama u Nahal Heveru iz vremena pobune Bar Kokhba (132–135. g. n.e.) baca malo svetla na neke sporedne gužve koje su rimski vojnici koristili da bi zaradili dodatni novac. Ovaj dokument je ugovor o pozajmici potpisan između rimskog vojnika i jevrejskog stanovnika. Pri čemu vojnik naplaćuje stanovniku kamatu veću od zakonske. Dokument učvršćuje shvatanje da su plate rimskih vojnika možda bile uvećane dodatnim izvorima prihoda. To je činilo službu u rimskoj vojsci daleko unosnijom.”