Tokom zaštitnih arheoloških istraživanja lokaliteta u Nepričavi na trasi buduće brze saobraćajnice koja će Valjevo spojiti sa auto-putem, došlo se do otkrića bronzane figure rimske boginje Dijane. Istraživanja su vršili arheolozi iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture Valjevo.

U Nepričavi su arheolozi otkrii objekte iz rimskog perioda, tj. iz trećeg i četvrtog veka nove ere i zanimljivu bronzanu figuru veličine šake koja verovatno predstavlja rimsku boginju lova Dijanu. Na to su ukazale ogoljene grudi i frizura, kao i remen za tobolac.

Građevina je predstavljala seosku kuću porodice verovatno nižeg staleža, istaknuto je na portalu Lajkovac na dlanu.

Arheološka otkrića

Objekat je dimenzija 12 x 16 metara, sa apsidom koja se, po pravilu, nalazi na severoistočnoj, odnosno severnoj strani građevine podeljene na nekoliko prostorija koje još nisu definisane. Temelj građevine je od kamena, dok su zidne konstrukcije bile od drveta i blata, a krov, kao i na drugim rimskim građevinama, od opeke tegule. Upravo je ta opeka je arheolozima ukazala da se ovde nalazi neka građevina, jer je urušavanjem kompletnog krova „obeležila” granice objekta.

• Arheolozi su otkrili bronzanu keltsku figuricu sa zlatnim očima na severu Slovačke
• Minijaturne antropomorfne figurine kulture Kukuteni
• Vinčanska figurina “blizanci” sa Gomolave

Posebnu vrednost među pronađenim ostacima građevine ima bronzana skulptura boginje Dijane, koja je bila deo neke drvene konstrukcije, moguće nameštaja.

U ovom kraju ima veoma malo predmeta iz perioda Rimskog carstva, tako da je ovo redak i zanimljiv pronalazak. On pokazuje i da je pokućstvo u ovom objektu bilo uređeno i ne toliko siromašno. Pretpostavka je da je predmet rađen za lokalno stanovništvo koje je u četvrtom veku i posle toga verovatno gajilo sklonosti ka paganskim božanstvima.

U Nepričavi to možda pokazuje da u vreme Konstantinove vladavine hrišćanstvo prvo dolazi do velikih vila, poput one u Aninama u Lajkovcu, pa se tek krajem četvrtog veka širi na siromašnije slojeve.