Vekovima su ljudi bili fascinirani praistorijskim megalitskim građevinama, koje su se često isticale u pejzažu. U današnje vreme otkrivanje i iskopavanje neoštećenog dolmena je retkost, jer su ti spomenici često zbog svoje istaknute vidljivosti istraživani ili uništavani, pa se informacije o sahranjenim pokojnicima često gube. Istraživači iz Švajcarske pronašli su megalitsku kamenu grobnicu iz neolita sa velikim brojem ljudskih kostiju.

Iskopavanje dolmena – kamene grobne komore, iz Oberbipa, Švajcarska, 2012. godine pružilo je jedinstvenu priliku za proučavanje ljudskih skeletnih ostataka iz kasno neolitskog kolektivnog ukopa (3350-2650. godine p.n.e.). Preko 2000 fragmentovanih i poremećenih ljudskih kostiju je otkriveno.

Pogrebna praksa

Pokojnici su bili sahranjeni u ispruženom položaju na leđima u komori 2m² površine. Bili su polagani sa glavama, uglavnom, orijentisanim prema ulazu na jugoistoku. U grobnoj komori pronađeno je svega nekoliko predmeta, pre svega pet kremenih strelica, četiri amuleta zuba i dve, verovatno morske školjke. Minimalan broj sahranjenih individua iznosio je 42, a sahranjivala su se oba pola svih uzrasta.

Paleopatološka analiza kostiju

Patološke promene i povrede su bile detektovane kod sahranjenih individua. Od uočenih patologija izdvajaju se oboljenja izazvana krvnim poremećajima, degenerativne bolesti zglobova, infektivna oboljenja, ali i bolesti zuba (karijes).

• Istraživanja su otkrila gde je sahranjen i kako je umro despot Stefan Lazarević
• Bolesti u srednjovekovnoj Srbiji
• Deca su radila teške poslove u rudnicima soli tokom gvozdenog doba

Prisustvo karioznih lezija kod neolitskih populacija često se dovodi u vezu sa ishranom obogaćenom ugljenim hidratima. Isto tako karijes može nastati i zbog načina pripremanja hrane, a zavisi i od genetičke predispozicije.

Zarasli prelomi javljaju se na četiri kosti, nema uočenih tragova povreda nastalih u trenutku smrti, s obzirom da je materijal bio u fragmentovanom stanju. Naravno, to ne isključuje nasilje, budući da je ono bilo sve više prisutno tokom kasnog neolita.

Švajcarska je poznata po neolitskim naseljima. Suprotno ovome, skoro da nema ljudskih ostataka koji su sistematski antropološki istraženi. Nedavno otkriće dolmena iz Oberbipa, koje je trenutno jedino takve vrste, pružilo je direktne dokaze o zemljoradnicima kasnog neolita iz Švajcarske

Izvor: Online library Wiley