U antičkom Sirmijumu tokom perioda od 1. do 5. veka deca su umirala od različitih bolesti. Smrtnost dece je u određenom trenutku verovatno bila povezana i sa kugom koja je zahvatila Sirmijum.

Za 50 godina istraživanja na teritoriji opštine Sremske Mitrovice istraženo je oko 100 arheoloških lokaliteta i mnoge nekropole. Pronađene su brojne sahrane ljudi iz antičkog perioda, nekadašnjeg Sirmijuma. Međutim, bioantropolozi su samo pola od toga mogli da antropološki analiziraju.

Antički Rim je period sa visokom smrtnošću novorođenčadi. Procene su da oko jedna četvrtina do jedna trećina novorođenčadi  je umirala u prvoj godini. Deca, odnosno bebe mlađe od 40 dana nisu kremirane, već sahranjivane, i nije se za njima žalilo.

Za potrebe rada, N. Miladinović-Radmilović i saradnici, analizirali su dečije skeletne ostatke iz Sirmijuma. Cilj istraživanja je bio da se sazna zdravstveni status dece i zašto i kako su deca u određenim periodima života umirala. Ono što je ključno za bioantropologe i arheologe jeste da su podaci bioantropološke analize dece ključne za celokupno zdravstveno stanje cele ispitane populacije.

Naime, problem sa kojim se susreću istraživači prilikom iskopavanja i analiziranja dečijih skeleta jeste loša očuvanost. Kako zbog same prirode dečijih kostiju, isto tako i zbog načina iskopavanja, kiselosti zemljišta i slično. Dečije kosti su krhke, lako se lome i gubi se mogućnost makroskopskog posmatranja skeletnih ostataka. Drugi problem jeste taj da mnoge bolesti ne ostavljaju tragove na skeletnim ostacima ili ne stignu da se manifestuju. Za pojedine bolesti su neophodne molekularne analize ili snimanja CT skenerom i slično, a sve je to skupo. Nekada ni to nije dovoljno da bi se uspostavila diferencijalna dijagnoza.

Bolesti dece u antici

Autori su u radu opisali koje su to bolesti koje pogađaju decu, a koje ostavljaju tragove na njihovim skeletima. Uglavnom su to promene na kostima izazvane poremećajima krvi, metaboličke bolesti kostiju (poput skorbuta i rahitisa) i zapaljenje srednjeg uha. Kod jedne devojčice primećena je povreda na potiljku. Primećen je i karijes kod jednog deteta. Najveća smrtnost dece primećena je u dobi između 0 i 7 godina. Autori su prema periodima posmatrali i upoređivali smrtnost dece, naročito one ispod godinu dana i decu iznad godinu dana. Deca iznad godinu dana su u periodu od 1-4. veka i od 4-5. veka umirala više u odnosu na onu ispod godinu dana iz istih perioda.

• Arheolozi pronašli sahranu deteta sa 142 psa
• Deca su radila teške poslove u rudnicima soli tokom gvozdenog doba
• Najstariji poznati soj kuge pronađen je kod čoveka pre 5.000 godina

Inače, za ranu smrt novorođenčadi najčešći razlozi su u vezi sa malom težinom na rođenju, raznim bolestima, razvojnim anomalijama, sindromom iznenadne smrti odojčadi, pobačajem, čedomorstvom i slično.

Za smrt starije dece su glavni uzroci loši sanitarni uslovi, neuhranjenost, razne bolesti uzorkovane bakterijama, virusima, trovanje olovom i slično.

Inače, poznato je iz istorijskih zapisa da je Sirmijum zahvatila kuga u proleće 270. godine. To se dogodilo kada je car Klaudije ušao u grad, nakon spektakularne pobede Gota kod Naisa. Tada je car stekao nadimak “Got”. Sa sobom je doveo i germanske zarobljenike od kojih su neki verovatno nosili bakteriju kuge sa sobom. Kuga se brzo širi i brzo ubija, tako da sam može da se zamisli koliko je ljudi tada umrlo. I sam Klaudije je umro od posledice kuge.

Kratka istorija Sirmijuma

Na teritoriji današnje Sremske Mitrovice ispod njenih ulica i kuća nalaze se ostaci raskošnog i moćnog antičkog grada Sirmijuma. Sirmijum je bio rod rimskom vlašću u periodu od 1. veka pre nove ere pa sve do 582. godine kada ga Avari osvajaju. Za vreme flavijevske dinastije, u 1. veku, Sirmijum je dobio status kolonije (Colonia Flavia). Sirmijum je često korišćen kao vojna baza za pohode protiv varvara koji su neumorno ugrožavali granicu ovog dela Carstva.

Od nastanka kolonije, pa sve do kraja 4. veka, istorijski izvori pominju Sirmijum kao povremeno boravište mnogih rimskih careva. Zna se iz istorijskih izvora da su mnogu rimski carevi, od 1-3. veka boravili u Sirmijumu. U gradu i u njegovoj okolini je rođeno 5 rimskih careva.

Najveći procvat Sirmijuma bio je krajem 3. i tokom 4. veka. Tada grad postaje jedna od prestonica Rimskog carstva. Ali i povremeno sedište rimskih imperatora

Arheološka istraživanja antičkog Simrijuma otkrila su Carsku palatu sa rimskim cirkusom, Licinijeve terme, žitnica (horreum), trgovačke i zanatske četvrti. Kao i nekropole iz različitih perioda. U gradu su pronađene luksuzne gradske vile, ali i višespratne stambene zgrade (insulae) u kojima su živeli siromašni. Grad je bio zaštićen moćnim bedemima, a snabdevao se vodom preko akvadukta sa izvora fruškogorskog potoka Vranjaša. Ulice su imale portike, kanalizaciju i bile su popločane kamenom. U gradu je tada radila kovnica novca, radionice za izradu raznih predmeta od plemenitih metala, stakla, keramike, a proizvodile su se i opeke.