Biti žena u prošlosti nije bilo nimalo lako. Žene su imale ograničena kretanja i prava. Kroz različite periode istorije suočavale su se sa poteškoćama i bile ponižavane od strane društva u kojem su dominirali muškarci.

Međutim, mnoge žene su vremenom uspele da se izbore za svoja prava.

Status žena u drevnom Egiptu

Iako je drevni Egipat predstavljao svet muškaraca, žene su se svojom nadarenošću za određene specijalizacije izdvajale. Žene su bile isključene iz administrativnih poslova, iako su vladale svim i svima, vladale su u izuzetnim okolnostima.

Žene koje su postale kraljice, svoj status su postigle svojom vezom sa muškim kraljevima. Nekoliko žena koje su uspele da vladaju kao kraljevi učinile su to kao regent mladom sinu ili bratu uz podršku starijih muških zvaničnika.

Žena vladala kao kralj – Hatešepsut

Najdokumentovaniji primer žene koja je vladala kao kralj je Hatešepsut, koja je vladala kao regent za njenog posinka Tutomoza III iz 18. dinastije (1539-1292. g. p.n.e.). Vizuelne i tekstualne predstave Hatšepsut pružaju ideju o izuzetnoj prirodi njenog položaja kao kralja.

Različiti prikaz nje sa ženskim ili muškim telom i atributima i sa zbunjujućom ili namernom upotrebom muških i ženskih referenata u njenim tekstovima, potvrđuju izazove sa kojima se suočavala kao žena koja zauzima tradicionalno muško mesto. Međutim, 25 godina nakon njene smrti, Tutmoz III težio je ka tome da se njeno ime izbriše i njena slika uništi i ukloni kako bi obrisao uspomenu i sećanje na svoju maćehu. Ovo brisanje iz sećanja poznato je i kao Damnatio memoriae.

Hatešesput je upamćen i brojnim prjektima izgradnje hramova u Gornjem i Donjem Egiptu.

Kraljevske i elitne žene često su držale određene službene položaje moći, kao što je služba božanske žene Amun, koja je pokrenuta pod Ahmoze-Nefertiri u ranom Novom kraljevstvu. Božanska žena je davala velike resurse i uticaje svakom nosiocu i čije su se moći povećavale kroz treći međuperiod. Život i aktivnost elitnih žena bili su najbolje dokumentovani u drevnom Egiptu, ali su verovatno najmanje bili predstavljeni.

Žene u drevnom Egiptu iz nižih slojeva

Većina žena u drevnom Egiptu, na svim nivoima društa, imale su kao primarne dužnosti, vođenje domaćinstva i brigu o deci. Žene su takođe radile kako u kući, tako i izvan kuće, a najčešće su se bavile poljoprivredom. Nadarene žene učestvovale su u tkanju, organizaciji muzike, jer biti stručan u organizovanju zabava bio je jedan od poslova koje su žene obavljale.

• Agata Kristi, kao pisac i kao arheolog
• Na današnji dan je rođena Ketlin Kenjon
• Vođa zajednice pre 5.000 godina bila je žena “Dama od slonovače”

Druga zabeležena zanimanja žena starog Egipta bila su: specijalista za kosu, nadgledanje radionica perika, blagajna, pisci, plesačce, muzičari, sveštenice. Bez obzira kog statusa je neka žena bila, od njih se očekivalo da se udaju i da rađaju decu. Roditelji su bili uključeni u sklapanje brakova, ali su i muškarci i žene imali pravo da izaberu životnog partnera. Žene su imale brojna imovinska i naslednička prava tokom braka. Što se tiče razvoda, tokom ovog perioda, bio je jednostavan i čest.

Žene su takođe imale prava na obrazovanje. Već su od malih nogu učile geometriju i osnove hijeroglifa. U medicini su one bile neizostavne, one su bilo vrlo obrazovane i visoko cenjene u svojoj specijalizaciji. Što je predstavljeno i na slikama.

Među najpoznatijim ženskim doktorima izdvaja se Pesešet koja je bila predstavljena u grobnici iz Starog kraljevstva. Bila je poznata kao “administrator specijalista” i glavna grupi ženskih lekara.

Prava žena u antičkoj Grčkoj

Žene u staroj Grčkoj imale su manje prava od muškaraca. Nisu mogle da glasaju, da poseduju ili naslede zemlju. Ženi je bilo mesto u kući i njena jedina svrha bila je da podiže decu i brine o domaćinstvu. Ovo je, inače, opšti opis, vezan za svaku ženu. Kada se uzme u obzir žena u staroj Grčkoj, treba imati na umu da informacije o određenim gradovima – državama često nedostaju. Skoro uvek potiču od muških autora.

Znamo da se prema spartanskim ženama postupalo nešto drugačije nego u drugim državama. Na primer, mogle su fizički da treniraju kao muškarci, dozvoljeno im je bilo da poseduju zemlju i mogle su da piju vino.

Bilo je i kategorija žena koje su manje dokumentovane od ostalih, poput žena koje su radile u prodavnicama, kao prostitutke ili kurtizane. Konačno, nasuprot većini žena, neke izuzetno i izvanredno, uzdizale su se iznad ograničenja grčkog društva i priznate su bile kao pesnici (Safo iz Lezbosa), filozofi (Areta iz Cirene), vođe (Gorgo iz Sparte i Aspazija iz  Atina) i lekari (Agnodica u Atini).

• Da li su Spartanci bacali bolesnu decu sa planine?
• Otkrivena grobnica Amazonki u Rusiji

Najzad, neke žene su učestvovale u kultovima i nastupale kao sveštenice određenih ženskih božanstava (posebno Demetre i Afrodite), a takođe i Dionisa.

Uloga žene u starom Rimu

U mnogim su slučajevima rimske žene bile usko poistovećene sa njihovim zapaženim ulogama u društvu – dužnošću da se brinu o domu i neguju porodicu (pietas familiae). Posebno da rađaju zakonitu decu, a posledica toga je rani brak, (ponekad i pre puberteta, ali obično oko 20 godina), kako bi se osiguralo da žena nema seksualnu istoriju koja bi mogla osramotiti budućeg muža. Udata žena mogla je zadržati svoje devojačko prezime. Unutar porodice žene bi vodila brigu o domu, dozvoljeno im je bilo da rade na rukotvorinama. Žene iz viših klasa mogle su da proučavaju akademske predmete, poput literature i filozofije.

• Rimljani su seksualne usluge plaćali posebnim novčićima – spintrijama
• Pronađena prva grobnica kurtizane koja je možda bila u pratnji vojske Aleksandra Velikog
• Arheolozi su pronašli dokaz za trgovinu ženama pre 2.500 godina

Rimljanke su imale vrlo ograničenu ulogu u javnom životu. One nisu mogli da prisustvuju, govore ili glasaju na političkim skupovima i nisu mogle da imaju nijednu političku odgovornost. Iako je tačno da bi neke žene sa moćnim partnerima mogle uticati na javne poslove preko svojih muževa, to su bili izuzeci. Rimljanke niže klase imale su javni život jer su morale raditi za život. Tipični poslovi koje su takve žene obavljale bile su poljoprivreda, pijaca, zanatstvo, posao babica i kao medicinske sestre.

Ne treba zaboraviti da žene učestvovale u gladijatorskim borbama. I žene su bile gladijatori?

Rimljanke niže klase su najgore prolazile

Ugledne žene nosile su dugu haljinu ili stolu, plašt (palla) i imale su trake u kosi (vittae) dok su prostitutke nosile togu. Ako je ugledna žena proglašena krivom za preljubu, jedna od kazni bila je nošenje toge.

Prostitutke i konobarice, na primer, nisu mogle da optuže nekog za silovanje, jer se silovanje robova smatralo samo štetom od imovine koju je pretrpeo vlasnik.

Postoje i one RImljanke koje su se “čule”

Neke rimske žene su se uzdizale iznad ograničene uloge koju je društvo propisalo i dostigle su pozicije koje su imale uticaja. Hortenzija je jedna od najranijih. Ona je, 42 godine pre nove ere, na Rimskom forumu održala čuveni govor u znak protivljenja trijumviratnom predlogu da se oporezuje bogatstvo najbogatijih žena u Rimu za finansiranje rata protiv Cezarovih ubica.

Ostale žene koje su izazivale mreškanje u javnim vodama bile su Kornelia (majka braće Grači), Servilija (polusestra Katona i majka Bruta) i Fulvija (supruga Marka Antonija).